Τι είναι όμως η αγάπη;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει ένας αντικειμενικός ορισμός που να μας το εξηγεί, για αυτό και οι ποιητές με τις λέξεις τους προσπαθούν με τόσο πάθος να μας το αποδώσουν. Ούτε η επιστήμη μπορεί να την ορίσει. Είναι τόσα πολλά μαζί που μόνο να τη νιώσουμε και να την ψηλαφίσουμε μπορούμε. Σύμφωνα με τον Erich Fromm η αγάπη αφορά μια ψυχική ικανότητα και όχι ένα απλό, εφήμερο συναίσθημα και δε σχετίζεται με το εκάστοτε αντικείμενο. Δεν έρχεται τυχαία όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, ούτε οφείλεται στα άτομα που έρχονται στον δρόμο μας. Για αυτό κάνουμε τόσες υπέρμετρες προσπάθειες να αγαπηθούμε από τους άλλους, αλλά δεν δίνουμε έμφαση στο να αγαπήσουμε, να καλλιεργήσουμε την αγάπη, απόρροια μιας κοινωνίας που κατά βάση ζητά να λαμβάνει και να καταναλώνει και όχι να προσφέρει.
Σύμφωνα με τον Fromm η πιο βαθειά ανάγκη του ανθρώπου είναι να ξεπεράσει τη χωριστή του ύπαρξη, να ξεφύγει από τη φυλακή της μόνωσης του. Η αγάπη είναι «η λύση απέναντι στο υπαρξιακό πρόβλημα του πώς να ξεπεράσει το χωρισμό του, πώς να πετύχει την ένωση, πώς να υπερβεί τα όρια της ατομικής ζωής και να φτάσει στην ενότητα. Αυτός ο πόθος για διαπροσωπική συνένωση είναι η πιο ισχυρή ορμή μέσα στον άνθρωπο, είναι η δύναμη που κρατά ενωμένη την ανθρώπινη φυλή, το γένος την οικογένεια, την κοινωνία.» Χωρίς αυτήν θα υπήρχε αστάθεια και καταστροφή. Είναι η συνδετική κόλλα που κρατά τον κόσμο σε ισορροπία και το πιο ανακουφιστικό φάρμακο μπρος στην υπαρξιακή μας μοναξιά.
Πολύ σημαντικό είναι να τονιστεί ότι η αγάπη είναι μια ενεργητική δύναμη εντός μας που ενώ μας ενώνει με τους άλλους, μας βοηθά να διατηρούμε και την ατομικότητα μας. Ενώ μας ενώνει, ταυτόχρονα μας δίνει χώρο για τον εαυτό μας. Δίνει τη δύναμη της ένωσης, αλλά ταυτόχρονα μας επιτρέπει να διατηρούμε την ακεραιότητά μας. Έχει τη μαγική αυτή ιδιότητα : οι δυο γίνονται ένας και όμως παραμένουν δυο.
Και συνεχίζει ο Fromm «Η αγάπη είναι μια τέχνη, όπως ακριβώς τέχνη είναι και η ίδια η ζωή . Αν θέλουμε να μάθουμε πώς να αγαπάμε, πρέπει να προχωρήσουμε με τον ίδιο τρόπο που προχωρούμε όταν θέλουμε να μάθουμε μια οποιαδήποτε άλλη τέχνη.» Αυτό φυσικά προϋποθέτει να γνωρίζει κανείς τη θεωρία και μετά να περνά στην πράξη, καθώς επίσης να είναι για αυτόν τόσο σημαντικό ώστε να προσπαθεί πραγματικά για αυτό. Αν το πιστέψουμε αυτό, σημαίνει ότι η αγάπη καλλιεργείται και απαιτεί προσπάθεια. Για να επιτευχθεί χρειάζεται πειθαρχία, συγκέντρωση, υπομονή και ενδιαφέρον Πόσοι από εμάς είναι πρόθυμοι για αυτό;
Μια αποδεκτή θεωρία στην Ψυχολογία, η τριγωνική θεωρία της αγάπης του R.Sternberg διατυπώνει ότι η αγάπη αποτελείται από τρία χαρακτηριστικά: την οικειότητα, το πάθος και την δέσμευση. Το μέγεθος της αγάπης που βιώνει κανείς εξαρτάται από το πόσο έντονα είναι αυτά τα χαρακτηριστικά και το είδος της αγάπης εξαρτάται από τη δύναμη που ασκεί το ένα στο άλλο. Διαφορετικά στάδια και είδη αγάπης εξηγούνται ως διαφορετικοί συνδυασμοί των παραπάνω χαρακτηριστικών. Μια σχέση που βασίζεται μόνο σε ένα στοιχείο είναι λιγότερο πιθανό να επιβιώσει σε σχέση με μια που βασίζεται σε δυο ή τρία..
Με βάση αυτά τα τρία στοιχεία μπορούν να δημιουργηθούν οχτώ διαφορετικοί τύποι αγάπης κατά Sternberg.
1) H έλλειψη αγάπης (χαμηλά στην κλίμακα και στα τρία στοιχεία), 2) η αρέσκεια (υψηλά μόνο στην κοντινότητα),
3) ο πόθος (μόνο το πάθος),
4) η άδεια αγάπη (μόνο δέσμευση),
5) η ρομαντική αγάπη (κοντινότητα και πάθος),
6) η συντροφικότητα (κοντινότητα και δέσμευση),
7) η ανόητη αγάπη (πάθος και δέσμευση),
8) η ολοκληρωμένη αγάπη (και τα τρία στοιχεία υψηλά).
Η έρευνα δείχνει ότι η οικειότητα, η συναισθηματική σύνδεση και η εγγύτητα είναι βασικές σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Εκεί που διαφέρουν είναι στο ποσοστό του πάθους και της δέσμευσης.
Τι άλλο περιλαμβάνει λοιπόν η αγάπη;
Αγάπη είναι η φροντίδα του άλλου χωρίς να ζητάς ανταλλάγματα και χωρίς να βάζεις προϋποθέσεις. Αγάπη είναι να θες την πρόοδο και την εξέλιξη του άλλου, να γίνεται ευτυχισμένο και ολοκληρωμένο άτομο, ακόμα και αν δεν συνάδει με τις δικές σου ανάγκες, Αγάπη σημαίνει ελευθερία, η αγάπη δε γεννιέται ούτε μεγαλώνει στη σκλαβιά. Σαν το σπόρο που χρειάζεται νερό για να αναπτυχθεί και να ανθίσει,έτσι και αυτή αναπτύσσεται εκεί που βρίσκει χώρο. Αγάπη σημαίνει αλληλεπίδραση, δηλαδή χρειάζεται δυο για υπάρξει και να εξελιχθεί. Αγάπη σημαίνει νοιάξιμο και ενδιαφέρον για τον άλλον και προσπάθεια για την ευζωία του. Αγάπη είναι το πλησίασμα των εσωτερικών μας εαυτών χωρίς παραπετάσματα καταργώντας τις μάσκες και τα προσχήματα. Αγάπη είναι η πραγματική επαφή, αυτή που φέρνει κοντά τους ανθρώπους και τους ωθεί στο να γίνονται διαρκώς καλύτεροι. Αγάπη σημαίνει αποδοχή του άλλου χωρίς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς την ανάγκη να τον αλλάξω και να του επιβάλω δικές μου επιθυμίες. Αγάπη , τέλος, σημαίνει και πίστη σε ό,τι καλύτερο κρύβει ο καθένας μέσα του και περιμένει να πραγματωθεί.
Τι δεν είναι αγάπη;
Αγάπη δεν είναι εξάρτηση. Όταν αγαπώ κάποιον δεν υπάρχω μόνο μέσα από αυτόν, αλλά διατηρώ την ατομικότητά μου. Δε συγχωνεύομαι ακόμα και αν ενώνομαι. Αγάπη δεν είναι η παθολογική ζήλεια, η οποία διατηρεί υψηλό το ναρκισσισμό, την κτητικότητα, την αδιαλλαξία. Αγάπη δεν είναι η ασφυξία, να πνίγεις τον άλλον με τα δεσμά που του χαρίζεις μέσα σε χρυσόχαρτα και αστερόσκονες για να εξυπηρετείς τις δικές σου ανάγκες. Αγάπη δεν είναι η απόρριψη του άλλου ως ολότητα και η συνεχής κριτική και επιβολή κανονισμών και άπειρων πρέπει.
Αγαπηθείτε κάνει καλό! Διασφαλίζει την ψυχική υγεία, την ωρίμανση, τη νοηματοδότηση της ζωής! Η θερμότερη ευχή μου για το 2013 που έρχεται είναι να αγαπάτε και να αγαπιέστε! Καλή χρονιά!!!
«Κοιτάζω μες στον καθρέφτη.
Το είδωλο σου μου κλείνει το μάτι.
Δυο όψεις δυο σώματα δυο οπτικές,
μα κάποιες φορές μια λεπτή κόκκινη κλωστή ενώνει το χέρι μου με το δικό σου.
Το απραγματοποίητο μας ρουφά στη δίνη του…
Χρησιμοποιώντας την κλωστή σαν άγκυρα κρατιόμαστε από μια ονειρική πραγματικότητα μειδιώντας.
Ακόμα και η μοναξιά μπορεί να μοιραστεί.
Χέρι με χέρι.
Ή απλά εξηγώντας τα όνειρα.
Ή ακούγοντας τις σιωπές και τα δάκρυα.
Ή ατενίζοντας μαζί την ίδια θάλασσα.
Ή χαρίζοντας ένα αρχαίο κοχύλι μαζεμένο από το κάστρο.
Ή απλά αγαπώντας»
ΠΗΓΗ
Ράνια Πανουργιά, Ψυχολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου