ΗΡΟΔΟΤΟΣ

"Οι μύθοι του Ηροδότου που τελικά δεν ήταν μύθοι..."

Ο κατάλογος των «τερατολογιών του Ηροδότου», που έκαναν τους νεότερους ιστορικούς να μειδιούν ειρωνικά, είναι μακρός. Γνωστότερη- και σημαντικότερη για την ιστορία μας - η απαρίθμηση των Περσών του Ξέρξη: ήταν 1.500.000 οι αντίπαλοι των 300 του Λεωνίδα ή... 100.000; Μάλλον απίθανο να βρεθεί ποτέ έγκυρη απάντηση στο ερώτημα, αλλά για πολλά άλλα ρηθέντα υπό του ιδίου έχουν αρχίσει να προκύπτουν συγκλονιστικές επιβεβαιώσεις.



 




Οι μούμιες
Η πρώτη αφορούσε το θέμα των μουμιοποιήσεων: οι φοιτητές Ιατρικής των πρώτων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων θεωρούσαν ανέκδοτο το ότι «στην Αίγυπτο υπήρχαν τρεις μέθοδοι μουμιοποίησης, ανάλογα με το βαλάντιο των συγγενών του νεκρού». Όπως όμως απέδειξαν οι κατοπινές «εισαγωγές» μουμιών από τους γάλλους, γερμανούς και άγγλους αιγυπτιολόγους, ο Ηρόδοτος είχε δίκιο.
 

Τα «μυρμήγκια» του χρυσού
Ανέκδοτο επίσης θεωρούσαν τη διήγησή του για το πώς ο Δαρείος αβγάτιζε τον χρυσό στο θησαυροφυλάκιό του: στα βουνά του σημερινού Πακιστάν, έλεγε, «γιγάντια μυρμήγκια με γούνα, μεγέθους λίγο μικρότερου από σκύλου, εξορύσσουν το χρυσάφι»! Είναι δυνατόν να πιστέψεις κάτι τέτοιο; Κι όμως. Όπως ανακάλυψε το 1996 ο γάλλος εθνολόγος Μισέλ Πεϊσέλ (Μichel Ρeissel), η φυλή Μινάρο του υψιπέδου Ντανσάρ συνεχίζει ακόμη και σήμερα να αντλεί χρυσό με τον ίδιο τρόπο. Το ίδιο ανακάλυψαν και αμερικανοί στρατιωτικοί όταν είδαν πακιστανούς στρατιώτες να επιστρέφουν από περιπολίες με τις χούφτες γεμάτες χρυσόσκονη. Ποιο ήταν το μυστικό; Μαρμότες! Αυτοί οι «υπερμεγέθεις σκίουροι» είχαν τις φωλιές τους σε κοιτάσματα χρυσού και συχνά-πυκνά τις... καθάριζαν. Εκείνο που θα είχε δικαιώσει τον Ηρόδοτο από αιώνες θα ήταν μια καλύτερη γνώση των ιστορικών για τη γλώσσα των Περσών: ονόμαζαν τις μαρμότες «μυρμήγκια του βουνού»!
 

Οι Αμαζόνες
Πανάρχαιο «ιστορικό ανέκδοτο» ήταν επίσης η περιγραφή των Αμαζόνων. Αλλά... αν δεν υπήρξαν ποτέ, γιατί οι Ελληνες είχαν τέτοια εμμονή με την «Αμαζονομαχία»; Τελικά τον Οκτώβριο του 1994 το περιοδικό «Νational Geographic»κυκλοφόρησε με κύριο θέμα μια μούμια, που βρήκε η επικεφαλής ερευνών του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας και Εθνογραφίας του Νοβοσιμπίρσκ Ναταλία Πόλοσμακ. Η μούμια βρέθηκε στο Καζακστάν, στα μέρη όπου εικάζεται η φύτρα των Ινδοευρωπαίων και όπου, στα χρόνια του Ηροδότου, κάλπαζαν οι Μασσαγέτες. Ανήκε σε μια γυναίκα που έφερε στο σώμα της πολεμικά τατουάζ (ο Ηρόδοτος έγραψε πώς οι Αμαζόνες σημάδευαν το κορμί τους για κάθε εχθρό που σκότωναν) και είχε ταφεί μαζί με τον... οπλισμό της. Από τότε, επτά ακόμη σωροί γυναικών με οπλισμό βρέθηκαν κοντά στη ρωσική πόλη Ποκρόβκα, χρονολογημένοι στην περίοδο 600 ως 200 π.Χ., αλλά και στη... Βρετανία, σε τάφους Σαρματών (Σαυροματών κατά τον Ηρόδοτο) που υπηρετούσαν ως μισθοφόροι στον ρωμαϊκό στρατό.

Οι Ετρούσκοι
Επόμενος «μύθος του Ηροδότου» ήταν η αφήγησή του περί Ετρούσκων: έλεγε ότι αποίκισαν την Ιταλία προερχόμενοι από τη Λυδία, του γνωστού βασιλιά Κροίσου, έπειτα από 18ετή λιμό. Με επικεφαλής τον Τυρρηνό, μπάρκαραν από την τωρινή Σμύρνη για την περιοχή Ούμπρια της Ιταλίας. Κανείς δεν έπαιρνε στα σοβαρά αυτή τη διήγηση έως ότου - το 1885- μια στήλη με Ετρουσκικά του 6ου αιώνα π.Χ. βρέθηκε... στη Λήμνο. Τελικά, στις 18 Ιουνίου του 2007, και έπειτα από έναν μαραθώνιο αναλύσεων DΝΑ του πληθυσμού της πρώην ετρουσκικής πόλης Μurlo της Ιταλίας, ο καθηγητής Αλμπέρτο Πιάτσα (Αlberto Ρiazza), του Πανεπιστημίου του Τορίνου, ενημέρωσε το ακροατήριο του ετήσιου συνεδρίου της Εuropean Society of Ηuman Genetics ότι «ο Ηρόδοτος είχε δίκιο».
 

Ο Φειδιππίδης
Μιλώντας για «μαραθώνιο», δεν αποφεύγουμε να θυμηθούμε ένα ακόμη ανέκδοτο των «Περσικών Πολέμων»: Οι ιστορικοί γελούσαν με το υπεράνθρωπο της κάλυψης της απόστασης Αθήνας- Σπάρτης (250 χλμ.) από τον Φειδιππίδη σε μόλις 36 ώρες. Το γέλιο κόπηκε στις 9 Οκτωβρίου του 1982, όταν μια παρέα... βρετανών αξιωματικών της RΑF επανέλαβε το επίτευγμα. Από το 1983, το Διεθνές Σπάρταθλον λαβαίνει χώρα με πολυεθνή συμμετοχή, αποδεικνύοντας στους «ερευνητές της πολυθρόνας» ότι οι «ελληνικοί μύθοι» αξίζουν προσεκτικότερη ανάγνωση... ιδιαίτερα όταν προέρχονται από τον «γραφικό» Ηρόδοτο!


 



ΠΗΓΗ: 
Το Βήμα, Τ. Καφαντάρης

Αποδέξου την απώλεια για πάντα! Οι 30 κανόνες του Κέρουακ για να μπορέσεις να γράψεις λογοτεχνία.

"Αφηγήσου την αληθινή ιστορία του κόσμου σε εσωτερικό μονόλογο..."

Πριν πενήντα τέσσερα χρόνια, ο Κέρουακ είχε γράψει μια «λίστα απαραίτητων συστατικών» για να γράφεις λογοτεχνία με τίτλο Πίστη και Τεχνική για Σύγχρονη Πρόζα. Ελλειπτικοί και αφηρημένοι, οι περισσότεροι από τους 30 κανόνες βγάζουν το ίδιο νόημα και στα ελληνικά και στα αγγλικά, δηλαδή πολύ ή καθόλου. Αξίζει όμως ο κόπος να τους μεταφράσουμε...

1. Μουτζουρωμένα μυστικά σημειωματάρια και άγρια δακτυλογραφημένες σελίδες για την πλάκα σου. 

2. Υποταγμένος στα πάντα, ανοιχτός, άκουγε.

3. Προσπάθησε να μη γίνεσαι λιώμα εκτός σπιτιού. 

4. Μείνε ερωτευμένος με τη ζωή σου. 

5. Αν το νιώθεις, κάποια στιγμή θα πάρει μορφή. 

6. Γίνε τρελός, άναυδος άγγελος του μυαλού. 

7. Φύσα όσο βαθιά θες να φυσήξεις. 

8. Γράφε αυτό που θέλεις από τα άβαθα του μυαλού. 

9. Τα ανείπωτα οράματα του καθενός. 

10. Καθόλου χρόνος για ποίηση, αλλά ακριβώς αυτό είναι. 

11. Διορατικά τικ τρέμουν στο στήθος. 

12. Ονειρική καθήλωση στο αντικείμενο μπροστά σου. 

13. Παραμέρισε όλες τις λογοτεχνικές, γραμματικές και συντακτικές αναστολές. 

14. Γίνε μια παλιά τσαγιέρα του χρόνου όπως ο Προυστ. 

15. Αφηγήσου την αληθινή ιστορία του κόσμου σε εσωτερικό μονόλογο.

16. Το πολύτιμο κέντρο του ενδιαφέροντος είναι το μάτι μέσα στο μάτι. 

17. Γράφε αναπολώντας και με κατάπληξη για τον εαυτό σου. 

18. Κολυμπώντας στη θάλασσα της γλώσσας. 

19. Αποδέξου την απώλεια για πάντα. 

20. Πίστεψε στο ιερό περίγραμμα της ζωής. 

21. Πάλεψε να σχεδιάσεις τη ροή που υπάρχει ήδη ακέραια στο μυαλό.

22. Μη σκέφτεσαι τις λέξεις όταν σταματάς, παρά μόνο για να δεις καλύτερα την εικόνα. 

23. Κράτα ημερολόγιο κάθε μέρας με την ημερομηνία χαραγμένη στο πρωινό σου. 

24. Κανένας φόβος, καμιά ντροπή στην αξιοπρέπεια της εμπειρίας, της γλώσσας και της γνώσης σου. 

25. Γράψε για να διαβάσει και να δει ο κόσμος την ακριβή εικόνα που έχεις γι' αυτόν. 

26. Βιβλιοταινία είναι η ταινία σε λέξεις, η εικαστική αμερικανική φόρμα. 

27. Τιμώντας το Χαρακτήρα στην εποχή της Μουντής Απάνθρωπης Μοναξιάς. 

28. Άγριες, απείθαρχες, αγνές, υπόγειες συνθέσεις, όσο πιο τρελά τόσο καλύτερα. 

29. Είσαι Ιδιοφυΐα όλη την ώρα. 

30. Συγγραφέας-Σκηνοθέτης Γήινων ταινιών με χορηγούς αγγέλους στον Παράδεισο. 

ΠΗΓΗ: Lifo.gr

Eπιμέλεια: THE LIFO TEAM

100 βιβλία που δεν αγάπησαν οι Ελληνες

Η κατασκευή «διεφθαρμένων» αναγνωστών, οι περιστασιακοί αγοραστές των μπεστ σέλερ και η χαμηλής ποιότητας παιδεία οι λόγοι για τις μηδαμινές πωλήσεις λογοτεχνικών έργων αναφοράς και κλασικών συγγραφέων

Είναι δυνατόν να υπάρχουν μυθιστορήματα του Τολστόι, του Ντίκενς, του Μπαλζάκ αλλά και νεότερων, όπως ο Ναμπόκοφ, ο Μέιλερ ή ο Καπότε, που οι έλληνες αναγνώστες τούς γύρισαν την πλάτη; Ή άλλα εμβληματικά έργα ξένων λογοτεχνιών που πέρασαν στη χώρα μας απαρατήρητα; Ή σύγχρονα έργα που έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση της λογοτεχνικής συνείδησης στον σημερινό δυτικό κόσμο και στην Ελλάδα... έμειναν στα ράφια;

Αυτά τα ερωτήματα δεν απαντήθηκαν - αν και φάνηκαν να συγκινούν τους ακροατές του ραδιοφωνικού σταθμού ΒΗΜΑ FM: εδώ και μερικούς μήνες στη νυχτερινή ζώνη του, την οποία επιμελείται ο Μάκης Προβατάς, άκουγαν να παρουσιάζονται 100 σπουδαία βιβλία που δεν αγαπήθηκαν από το ελληνικό κοινό. Οι περισσότεροι ακροατές ζήτησαν λεπτομέρειες γι' αυτά, έλαβαν μέρος σε διαγωνισμούς για να τα κερδίσουν, ενώ πρότειναν και άλλα παρόμοια που θα ήθελαν να διαβάσουν. Για τέσσερις μήνες η ραδιοφωνική αυτή συζήτηση εξελίχθηκε στην αναζήτηση των χαμένων ευκαιριών ανάγνωσης: βιβλία που έπρεπε να διαβαστούν και για διάφορους λόγους δεν έφθασαν σε αυτούς που θα ήθελαν να τα διαβάσουν.

Αν χωρίζαμε αυτά τα 100 βιβλία σε ζώνες θα διαπιστώναμε ότι κάποια ανήκουν στα βιβλία αναφοράς. Για παράδειγμα, το έπος Βάλτερ ο χεροδύναμος (εκδ. Στοχαστής), λατινική διασκευή χαμένου ηρωικού άσματος από τον κύκλο των «Νιμπελούνγκεν», που γράφτηκε μεταξύ του Θ' και του Ι' αιώνα. Το βιβλίο, γραμμένο από μοναχό, έχει αναφορές τόσο στη γερμανική μυθολογία όσο και στην ελληνική, ενώ εκπλήσσει με την τολμηρότητα και τις ανατροπές του.

Αδιάβαστο όμως έμεινε για τους Ελληνες και το Νιμπελούνγκεν (εκδ. Στοχαστής). Το τραγούδι των Νιμπελούνγκεν έχει χαρακτηριστεί ως το ωραιότερο μεσαιωνικό έπος, η «Ιλιάδα της γερμανικής φιλολογίας», ενώ ενέπνευσε τον Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν στη συγγραφή της διάσημης τριλογίας του Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών, τον Ριχάρδο Βάγκνερ στη σύνθεση της θαυμαστής τετραλογίας του «Το δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν», αλλά και τον Φριτς Λανγκ, που το μετέφερε στη μεγάλη οθόνη.

Στην ίδια ζώνη, των βιβλίων αναφοράς που δεν έτυχαν θερμής υποδοχής, θα βρούμε και το Walden (εκδ. Κέδρος) του Ντέιβιντ Χένρι Θορό, το πρώτο ίσως οικολογικό μανιφέστο που ενέπνευσε όλο το χίπικο κίνημα, τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και τον Γκάντι. Ενα άλλο παράδειγμα είναι η ιστορία της Ζαν ντ΄Αρκ. Ο θρύλος της Παρθένας της Ορλεάνης έχει εμπνεύσει δεκάδες καλλιτέχνες όπως στο θέατρο τον Σίλερ, τον Σαρλ Πεγκύ, τον Ανουίγ, στην όπερα τον Τζουζέπε Βέρντι, τον Κλοντέλ, στη μουσική τον Τσαϊκόφκσι, στον κινηματογράφο τον Ντράγερ, στη ζωγραφική τον Ενγκρ κ.ά. Στην πεζογραφία, το βιβλίο του Μαρκ Τουέν Ιωάννα της Λωρραίνης (εκδ. Νεφέλη) δεν είχε τύχη... 

Αναγνωστική «διαφθορά»

«Γιατί δεν πουλάνε κάποιοι γνωστοί συγγραφείς;» ρωτώ τον Ανταίο Χρυσοστομίδη, υπεύθυνο της πολύ γνωστής σειράς ξένων συγγραφέων των εκδόσεων Καστανιώτη. «Πραγματικά είναι περίεργο εκ πρώτης όψεως να μην πουλάνε νομπελίστες όπως ο Σόουλ Μπέλοου ή ο Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ, που τα έργα τους αποτελούν σημείο αναφοράς της σύγχρονης λογοτεχνίας για οποιονδήποτε διαβάζει, σε όλον τον κόσμο. Ή άλλοι να "πουλάνε" μόνο ένα από τα έργα τους».

Παράδειγμα τρανό ο Ναμπόκοφ. Με εξαίρεση τη δημοφιλέστατη Λολίτα, τα υπόλοιπα έργα του, όπως το αριστούργημά του Ο αξιοπρεπής κύριος Πνιν ή η Χλωμή φωτιά (και τα δύο στις εκδόσεις Καστανιώτη) δεν είχαν τύχη, κάτι που σημαίνει ότι το σκάνδαλο της Λολίτας και όχι η λογοτεχνική αξία τράβηξαν τους αναγνώστες-καταναλωτές. «Δυστυχώς, δεν υπάρχει παιδεία, ο έλληνας αναγνώστης επηρεάζεται από τα μπεστ σέλερ. Αυτούς δεν τους θεωρώ αναγνώστες, είναι ευκαιριακοί. Οι καλοί αναγνώστες είναι τελικά λίγοι στη χώρα μας» λέει ο Ανταίος Χρυσοστομίδης.  

Στο ότι οι αναγνώστες επηρεάζονται από τα φτηνά μυθιστορήματα θα επιμείνει και ο Γιώργος Δαρδανός, ο οποίος έχει δημιουργήσει τη σειρά με μεγάλα έργα που έχουν επηρεάσει την παγκόσμια λογοτεχνία, όπως των Τόμας Μαν, Μέλβιλ, Ντίκενς κ.ά.: «Εμείς οι εκδότες κατασκευάσαμε "διεφθαρμένους" αναγνώστες. Ο έλληνας αναγνώστης συνήθισε να διαβάζει εύκολη, ροζ λογοτεχνία, αυτή που κάποτε πουλιόταν μόνο στα περίπτερα και κανένα βιβλιοπωλείο δεν καταδεχόταν να τη βάλει στις προθήκες του. Τα ντύσαμε με ωραία χαρτιά, βάλαμε γυαλιστερές φωτογραφίες και τα πουλήσαμε για λογοτεχνία. Πήγα προχθές στα Γιάννενα και σε βιβλιοπωλείο που επισκέφθηκα είδα ντάνες με το βιβλίο της Τζέιμς "Πενήντα αποχρώσεις του γκρι", αλλά υπήρχε ένα μόνον αντίτυπο Μέλβιλ, ένα αντίτυπο Ουίλκινς κ.λπ. Παρ' όλα αυτά εγώ θα επιμείνω, θα εξακολουθήσω να βγάζω καλά βιβλία. Είναι η μόνη μας ελπίδα. Αλλά έτσι δικαιώνομαι και απέναντι στον εαυτό μου ως εκδότη».

Επιμονή στους κλασικούς δείχνει και ο Ανδρέας Καρτάκης των εκδόσεων Ροές, με μια σειρά την οποία φροντίζει να ανανεώνει συχνά, διακινδυνεύοντας ακόμη και άγνωστους τίτλους. Ετσι η Ηδονή του Ντ΄Ανούτσιο μπορεί να σημείωσε κάποια επιτυχία - «έπαιξε, ίσως, ρόλο και ο τίτλος» λέει ο εκδότης - αλλά ο σημαντικός εκπρόσωπος του βερισμού, ο Σικελός Λουίτζι Καπουάνα, με το σπουδαίο έργο του Μαρκήσιος της Ροκαβερντίνα δεν συγκίνησε τους έλληνες αναγνώστες.

Ο κ. Καρτάκης τονίζει ότι «στην Ελλάδα δεν υπάρχει παιδεία αλλά ούτε σοβαρή εκπροσώπηση του βιβλίου από στελέχη υπουργείων, από καθηγητές ή διανοούμενους με δημόσια παρέμβαση, που θα ταρακουνούσε τα πράγματα, όπως παλαιότερα, στη δεκαετία του '50». Επιπλέον, «η μη ύπαρξη βιβλιοθηκών και καλλιέργειας αναγνωστικής συμπεριφοράς στα σχολεία διαμορφώνουν αναγνώστες χωρίς κουλτούρα, που έλκονται από το ευτελές βιβλίο». 

Κλασικοί και νέοι ...αγνοούμενοι

Υπάρχει επίσης η ζώνη των κλασικών: γνωστοί συγγραφείς που κάποια βιβλία τους γνώρισαν αποδοχή και κάποια άλλα, για ανεξήγητους λόγους, έμειναν στα ράφια. Επρεπε να έρθει, το 1989, η προκήρυξη της «17ης Νοέμβρη» με τσιτάτα του Μπαλζάκ - ο γάλλος συγγραφέας αποκαλούσε τις εφημερίδες «χαμαιτυπείο της σκέψης», «αποθήκες δηλητηρίου» που «ξεπερνούν το πιο βρώμικο εμπόριο όσον αφορά την κερδοσκοπία και τη συναλλαγή» - για να ψάξουν όλοι πού βρίσκονταν αυτές οι δηλητηριώδεις σκέψεις και να ανακαλύψουν το περίφημο έργο του Χαμένες ψευδαισθήσεις (εκδ. Εξάντας), το οποίο ως τότε δεν είχε κυκλοφορήσει ολόκληρο.

Οταν κυκλοφόρησε, το 1993, είχε πάψει να υφίσταται ενδιαφέρον. Ομοίως, ενώ ο μύθος της φάλαινας Μόμπι Ντικ είναι πολύ ισχυρός και στη χώρα μας καθώς όλοι τον γνωρίζουν από τα Κλασικά Εικονογραφημένα ή από τον κινηματογράφο, όταν κυκλοφόρησε η πλήρης έκδοση, με σημειώσεις και πολλά παράπλευρα στοιχεία, το έργο του Χέρμαν Μέλβιλ Μόμπι Ντικ, η φάλαινα (εκδ. Gutenberg) πούλησε αναλογικά πολύ λίγα.

Επίσης, ενώ η Αισθηματική αγωγή του Γκυστάβ Φλομπέρ γνώρισε περισσότερες από μία εκδόσεις στην Ελλάδα, το πρόπλασμά της, η Πρώτη αισθηματική αγωγή (εκδ. Νεφέλη) δεν είχε τύχη. Ενα από τα πιο ωραία ιστορικά μυθιστορήματα του Ρόμπερτ Γκρέιβς, το Εγώ ο Κλαύδιος (εκδ. Κέδρος), μετά βίας ξεπέρασε την πρώτη έκδοση ενώ, αν και γραμμένο το 1934, παραμένει φωτεινός οδηγός για το πώς η συμπεριφέρεται η αρχηγική εξουσία και το πώς η απληστία ή/και το σεξ κυριαρχούν στις επιλογές των εκάστοτε αρχηγών.

Αλλά και συγγραφείς του 20ού αιώνα εμφανίζουν έργα στα οποία το κοινό δεν ανταποκρίνεται, όπως Το δέρμα (εκδ. Μεταίχμιο) του Κούρτσιο Μαλαπάρτε - αν και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο. Ούτε ο Ουίλιαμ Φόκνερ συγκίνησε με το πυκνό μυθιστόρημά του Ιερό (εκδ. Μεταίχμιο) τους έλληνες αναγνώστες.

Η φήμη και οι διακρίσεις δεν μετράνε
Πολλοί και από τους πολύ νεότερους συγγραφείς δεν είχαν τύχη. Ο Τζόναθαν Λίτελ με τις Ευμενίδες (εκδ. Λιβάνης), βιβλίο που ξεσήκωσε τη διανόηση της Ευρώπης με το προκλητικό θέμα του, τη διολίσθηση ενός διανοουμένου προς τον ναζισμό, πουλώντας εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα, στη χώρα μας σημείωσε εκκωφαντική αποτυχία. Την ίδια τύχη είχε και το ογκώδες έργο Κεντρική Ευρώπη (εκδ. Κέδρος) του Ουίλιαμ Βόλμαν, ένα μυθιστόρημα για την πορεία της χιτλερικής και ναζιστικής Ευρώπης, βραβευμένο με το National Book Award 2005.

Το ότι η φήμη ή ο θόρυβος δεν μετράει το αποδεικνύει και το παράδειγμα του Φόστερ Ουάλας. Οταν ο αμερικανός συγγραφέας αυτοκτόνησε, γράφτηκαν χιλιάδες λέξεις και έκλαψαν πολλοί από τους πιστούς του στην Ελλάδα. Η κυκλοφορία, λίγο αργότερα, της πολύ καλής συλλογής διηγημάτων του Αμερικάνικη λήθη (εκδ. Κέδρος) δεν κατάφερε να εξαντλήσει ούτε την πρώτη έκδοση. Τι είχε συμβεί; Ο μιντιακός θόρυβος από τον θάνατο του Ουάλας απευθύνθηκε σε αυτούς που καταναλώνουν πληροφορίες και κουτσομπολιά, ενώ οι συνεπείς αναγνώστες δεν τον ανακάλυψαν.

Οπως δεν ανακάλυψαν ούτε τον Τζούνο Ντιάζ και το έργο του Η σύντομη θαυμαστή ζωή του Οσκαρ Γουάο (εκδ. Λιβάνης), το οποίο δέχτηκε εξαιρετικές κριτικές, τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ 2008 και πολλές ακόμη σημαντικές διακρίσεις. Ούτε ο Θεός των μικρών πραγμάτων (εκδ. Ψυχογιός) της βραβευμένης με Μπούκερ Αρουντάτι Ρόι σημείωσε υποδοχή ανάλογη αυτής που έτυχε στο εξωτερικό.

Η άποψη του Νίκου Καρατζά των βιβλιοπωλείων Ιανός δημιουργεί θετικές προσδοκίες καθώς τα στοιχεία πωλήσεων των βιβλιοπωλείων του δείχνουν μια επιστροφή στους κλασικούς. «Αν και υπάρχουν κάποιοι που συγκυριακά δεν ζητούνται, όπως ο Κάφκα ή ο Ζολά, με την πρώτη ευκαιρία - μια επανέκδοση ή μια ταινία - μπορεί να επανέλθουν στο προσκήνιο» σημειώνει.

Βιβλιοπώλες, εκδότες και συγγραφείς συμφωνούν ότι σε μια τέτοια περίοδο κρίσης χρειάζεται οι προσφορές να επικεντρωθούν στα καλά βιβλία, κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων. Οχι μόνο ως αντίδοτο στην ευτέλεια της εποχής αλλά και ως θεμελιώδες συστατικό για τη διαμόρφωση μιας καλής βάσης αναγνωστών για τους μετέπειτα καιρούς.




Τα 100 βιβλία που δεν αγάπησαν οι έλληνες σύμφωνα με τη σειρά που παρουσιάστηκαν στο ΒΗΜΑFM στην εκπομπή του Μάκη Προβατά

1. ''Εγώ ο Κλαύδιος'', Robert Graves               
ΚΕΔΡΟΣ

 2. ''Η μπαλάντα του λυπημένου καφενείου'', Carson Mc Cullers      ΚΕΔΡΟΣ

 3. ''Τα απομεινάρια μιας μέρας'',  Kazuo Ishiguro  ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

 4. '' Έμφυτο Ελάτωμα'', Thomas Pynchon     
 ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

 5. ''Για ποιον χτυπά η καμπάνα'', Ernest Hemingway ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

 6. ''Τα τυφλά ηλιοτρόπια'', Alberto Mendez    
ΠΑΠΥΡΟΣ

 7. ''Ο απρόθυμος φονταμενταλιστής'', Mohsin Hamid
ΠΑΠΥΡΟΣ  

 8. ''Αμερικάνικη λήθη'', David Foster Wallace          
ΚΕΔΡΟΣ

 9. ''Ο Οδοιπόρος'', Fernando Pessoa                       
ΝΕΦΕΛΗ 

10. ''H  πρώτη αισθηματική αγωγή'', Gustave Flaubert  
ΝΕΦΕΛΗ

11. ''Ιωάννα της Λωραίνης'', Μark Twain
ΝΕΦΕΛΗ

12. ''Mεσσιας'', Gore Vidal
ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ

13. ''Πολιτισμός και Βαρβαρότητα'', Edgar Morin
ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ

14. ''Ανθρώπινο, πάρα πολύ ανθρώπινο'',  Friedrich Nietzsche  
ΠΑΝΟΠΤΙΚΟΝ

15. ''Πραγματεία περι Εθελοδουλείας'', Etienne De La Boetie   ΠANOΠTIKON

16. ''Ultimatum'', Fernando Pessoa
AΡΜΟΣ

17. ''Πως να αλλάξουμε τον κόσμο'', Eric Hobsbawm                  
ΘEΜΕΛΙΟ

18. ''Το δέρμα'', Curzio Malaparte         
ΜETAIXMIO

19. ''Ιερό'', William Faulkner                 
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

20. ''Η εποχή των άκρων'', Eric Hobsbawm                  
ΘΕΜΕΛΙΟ

21. ''Αρετή και τρομοκρατία'', Ροβεσπιέρος
ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ

22. ''Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων'', Fyodor  Dostoyevsky       
ΓΚΟΒΟΣΤΗ

23. ''Ταπεινοι και Καταφρονεμενοι'', Fyodor Dostoyevsky        
ΓΚΟΒΟΣΤΗ

24. ''Το τέλος μιας σχέσης'', Greene Graham                
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

25. ''Το ασήμαντο αιώνια επαινούν'', Arthur Schopenhauer        
ΚΑΚΤΟΣ

26. ''Ο δρομος για την αποβαθρα του Γουιγκαν'', George Orwell              
ΚΑΚΤΟΣ

27. ''Μεγάλες Προσδοκίες'', Charles Dickens  
ΚΕΔΡΟΣ

28. ''Ο αξιοπρεπής κύριος Πνιν'', Vladimir Nabokov     ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

29. ''Θαυμαστός καινούργιος κόσμος'', Aldous Huxley             
ΚΑΚΤΟΣ

30. ''Σατανικοί στίχοι'', Salman Rushdie             
ΨΥΧΟΓΙΟΣ

31. ''Ο Πύργος'', Franz Kafka
ΚΕΔΡΟΣ

32. ''Ο κόσμος του χθες'', Stefan Zweig                   
PRINTA

33. ''Καθώς Ψυχορραγώ'', William Faulkner 
ΚΕΔΡΟΣ

34. ''Η ανθρωπινότητα της ανθρωπότητας'',  E. Orin
ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ

35. ''Η ανθρώπινη μοίρα'', Andre Malraux                   
ΕΞΑΝΤΑΣ 

36. ''Χαμένες ψευδαισθήσεις'', Honoré de  Balzac 
ΕΞΑΝΤΑΣ             

37ο. ''Ο μαιτρ της Δευτέρας Παρουσίας'', Leo Perutz        
ΚΙΧΛΗ

38. ''Η πτώση'', Albert  Camus         
ΚAΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

39. ''Το υπόγειο'', Fyodor Dostoyevsky         
ΓΚΟΒΟΣΤΗ

40. ''Το άλικο γράμμα'', Nathaniel Hawthorne    
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

41. ''Η μεγάλη λογική'', G. W. Fr. Hegel                   
ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ

42. ''Ρέκβιεμ'', Anna Akhmatova                    
AΡΜΟΣ

43. ''Το θαλασσινό κοιμητήριο'', Paul Valery
AΡΜΟΣ

44. ''Οι ελεγείες του Ντουινο'', Rainer-Maria Rilke 
AΡΜΟΣ

45. ''Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα'', Mikhail Bulgakov               ΘΕΜΕΛΙΟ

46. ''Moμπι Ντικ η Φαλαινα'', Herman Melville                       GUTENBERG 

47. ''Ο Zοφερός Oίκος'', Charles Dickens                 
GUTENBERG

48. ''Μέλμοθ ο περιπλανώμενος'', Charles Maturin             GUTENBERG

49. ''Εκείνοι που πυρπόλησαν το ρύζι'', Μαρεκ Χουασκο                 MΕΛΑΝΙ

50. ''Στην κόψη του ξυραφιού'',  Somerset Maugham
MEΛΑΝΙ      

51. ''Ο αόρατος'', George Wells  
ΚΙΧΛΗ

52. ''Η καρδιά του σκότους'', Joseph Conrad  
ΠΑΤΑΚΗΣ

53. ''Κισμέτ'', Rainer Maria Rilke  
ΝΕΦΕΛΗ

54. ''Οι μεγάλες στιγμές της ανθρωπότητας'',  Stefan Zweig            
ΠΑΤΑΚΗΣ

55. ''Χάος- Διηγήματα'', Luigi Pirandello                   
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

56. ''Το Όνειρο ενός γελοίου ανθρώπου'', Fyodor Dostoyevsky         AΡΜΟΣ

57. ''O τοίχος'', Jean-Paul Sartre 
ΠAΤΑΚΗΣ

58. ''Η Ζωή και οι Απόψεις του Τριστάμ Σάντι'', Laurence Sterne          
GUTENBERG

59. ''Λεβιάθαν'', Paul Auster             
Σ. Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

60. ''Ανήλικος Δολοφόνος'',  Graham Greene              
Σ. Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

61. ''Στη χώρα των κηφήνων'', Heinrich Mann                
Σ. Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

62. ''Μια εποχή στη Κόλαση'', Arthur Rimbaud                 ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ

63. ''Ο καλόγερος'', Matthew Lewis   
GUTENBERG

64. ''Επιτήρηση και Τιμωρία'', Michel Foucault                       ΚΕΔΡΟΣ

65. ''Το κόκκινο και το μαύρο'', Stendhal                          ΠΑΠΥΡΟΣ

66. ''Η πολιτική ως επάγγελμα'', Max Weber                   ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ

67. ''Όπλα, μικρόβια και ατσάλι'', Jared Diamond                 ΚΑΤΟΠΤΡΟ

68. ''Οι άνθρωποι της αβύσσου'', Jack London                       
ΡΟΕΣ

69. ''O θησαυρός των ταπεινών'', Maurice  Maeterlinck             PRINTA

70. ''Σκέψεις για την Τρομοκρατία'', Albert  Camus                  ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

71. ''Συνοπτική ιστορία της Ελλάδας'', Richard Clogg                   ΚΑΤΟΠΤΡΟ

72. ''Αφορισμοί για τη πρακτική σοφία της ζωής'', Arthur Schopenhauer   
PRINTA

73. ''Μαθήματα για την παιδεία'',  Friedrich Nietzsche
PRINTA

74. ''Η Ζωή του Αρσένιεφ'', Ivan Bunin
ΡΟΕΣ

75. ''Αόρατος Άνθρωπος'', Ralph Ellison  
ΚΕΔΡΟΣ

76. ''Μικρή ιστορία του κόσμου'', Erns Gombrich           
ΠΑΤΑΚΗΣ

77. ''Μοναστήρι της Πάρμας'', Stendhal                         
ΕΞΑΝΤΑΣ

78. ''Τυχαιότητα, ειρωνεία, αλληλεγγύη'', Richard Rorty              ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

79. ''Walden'', Henry-David Thoreau             
ΚΕΔΡΟΣ

80. ''Αποτυχημένες πολιτείες'', Noam  Chomsky                     
ΠΑΤΑΚΗΣ

81. ''H ανατομία του φασισμού'', Robert Paxton                       ΚΕΔΡΟΣ

82. ''Οι αόρατες πόλεις'', Italo Calvino                       
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

83. ''Περί αναρχισμού'', Noam Chomsky
ΚΕΔΡΟΣ

84. ''Η μνήμη της ανθρωποτητας- Οι μεγάλες εφευρέσεις''   ΠΑΠΥΡΟΣ-LAROYSSE

85. ''Ο ανηθικολόγος'', Andre Gide
ΠAΤΑΚΗΣ

86. ''Βιργιλίου Θάνατος'', Hermann Broch  
GUTENBERG

87. ''Γαλάζιο τετράδιο'', Daniil Kharms   
ΝΕΦΕΛΗ

88. ''Ο άρχοντας των μυγών'', William Golding                    
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

89. ''Ο κλέφτης'', Georg Heym                      
ΝΕΦΕΛΗ

90. ''Αρμαντέιλ'', Wilkie Collins                  
GUTENBERG

91. ''Εν ψυχρώ'', Truman Capote                  
 ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

92. ''Τα μοιραία αυγά'', Michail  Bulgakov                    
AΡΜΟΣ

93. ''Η ερμηνεία των πολιτισμών'', Clifford Geertz                   ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

94. ''Αλληλοβοήθεια'', Pyotr Kropotkin                 
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

95. ''Tο τοτέμ του λύκου'', Jiang  Rong                           
ΨΥΧΟΓΙΟΣ

96. ''Το σπίτι της Ματριόνα'', Aleksandr Solzhenitsyn      
ΠΑΠΥΡΟΣ

97. ''Η σύντομη θαυμαστή ζωή'', Όσκαρ Γουάο Junot Díaz         
ΛΙΒΑΝΗ    
      
98. ''Ο Θεός των μικρών πραγμάτων'', Arundhati  Roy             
ΨΥΧΟΓΙΟΣ

99. ''Βάλτερ   ο χεροδύναμος'', Ανώνυμος                         
ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ

100. ''Τζόναθαν Λίτελ'', Ευμενίδες                            
ΛΙΒΑΝΗΣ


ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κάποια δεν πούλησαν σε απόλυτους αριθμούς, άλλα δεν πούλησαν σχετικά με τις εκατοντάδες χιλιάδες ή εκατομμύρια αντίτυπα που πουλήθηκαν σε όλο τον κόσμο και κάποια τέλος ενώ έχουν βγει σε αρκετές εκδόσεις εντούτοις δεν έκαναν επιτυχία σε καμία από αυτές. Τα στοιχεία δόθηκαν από τους ίδιους εκδοτικούς οίκους. 



ΠΗΓΗ
Μπασκόζος Γιάννης Ν. ''ΤΟ ΒΗΜΑ''

10 Μύθοι για την εκμάθηση της δεξιότητας της παραγωγής γραπτού λόγου.

Ή αλλιώς
Πώς να μάθουμε να γράφουμε κείμενα
Έχετε καλές αναμνήσεις από το μάθημα της έκθεσης στο σχολείο; Οι περισσότεροι θα έλεγαν «Όχι!» και πιθανόν θα συμπλήρωναν, «Η έκθεση ήταν δύσκολη –ποτέ δεν τα κατάφερα!»
Το να μάθει κανείς να γράφει είναι πράγματι δύσκολο. Αλλά μερικές φορές οι άνθρωποι απογοητεύονται για τους λάθος λόγους. Πέφτουν στην παγίδα να πιστεύουν πράγματα που απλά δεν ισχύουν.
Τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου των Εκπαιδευτικών Αγγλικής γλώσσας του Ιλλινόις (ΗΠΑ), μέσα από τους 10 μύθους που ακολουθούν, προσπαθούν να βάλουν τα πράγματα στις σωστές τους βάσεις.


1. Τα παιδιά μισούν το γράψιμο.
Είναι λυπηρό αλλά πράγματι ισχύει ότι μερικά παιδιά μισούν το γράψιμο ακριβώς γιατί είχαν κακές εμπειρίες. Παρόλα αυτά κανείς δε γεννιέται να μισεί το γράψιμο. Για παράδειγμα, τα παιδιά τρελαίνονται να διηγούνται ιστορίες –τις δικές τους ιστορίες– για γεγονότα που συμβαίνουν στο σχολείο, για άλλα παιδιά, για ό,τι βλέπουν στην τηλεόραση, για τις ονειροπολήσεις τους. Όταν τα παιδιά ξεκινούν να γράφουν τις δικές τους ιστορίες, μαθαίνουν να αγαπούν το γράψιμο.


2. Όσοι έχουν ταλέντο γράφουν πηγαία χωρίς να κάνουν λάθη. 
 Οι περισσότεροι από μας δεν μπορούν να γράψουν ούτε τη λίστα για τα ψώνια χωρίς να κάνουν λάθη. Ακόμη και διάσημοι συγγραφείς, ποιητές και αρθρογράφοι θα πρέπει να γράψουν πρόχειρα κάποια πράγματα πριν φτάσουν στο τελικό τους κείμενο. Το πιο σημαντικό είναι να συνεχίσει κανείς να γράφει μέχρι να γράψει αυτό που πραγματικά εννοεί.


3. Τα παιδιά δεν έχουν να πουν τίποτα το ενδιαφέρον.
Μιλάμε σοβαρά; Όποιος περνά έστω και λίγο χρόνο ανάμεσα σε παιδιά ξέρει ότι πάντα έχουν φρέσκιες και μοναδικές ιδέες για τον κόσμο γύρω τους. Και πάντα έχουν κάτι να πουν στους φίλους τους. Αν απλά δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να γράψουν τις δικές τους ιδέες θα εκπλαγούμε με αυτά που θα δούμε.


4. Θα πρέπει να ξέρει κανείς τι θα γράψει πριν ξεκινήσει να γράφει.
Το περίεργο με το γράψιμο είναι ότι στην πραγματικότητα σε βοηθά να σκεφτείς. Πολλοί συγγραφείς ανακαλύπτουν τι ακριβώς θέλουν να πουν αφού πρώτα γράψουν μερικές σελίδες. Το γράψιμο όχι μόνο βοηθάει τα παιδιά να σκεφτούν περισσότερο, αλλά τα βοηθά να ανακαλύψουν και τι ήδη ξέρουν –όχι μόνο στη γλώσσα αλλά και σε άλλα μαθήματα, από τα μαθηματικά μέχρι τη βιολογία και τη μουσική. 


5. Αν δεν ξέρεις ορθογραφία, δεν μπορείς να γράψεις.
Και φυσικά μπορείς! Οι καλοί συγγραφείς πρώτα γράφουν όλες τις σκέψεις και τις ιδέες τους. Και μετά αναθεωρούν πολλές φορές μέχρι να μείνουν ικανοποιημένοι ότι έχουν γράψει αυτό που ήθελαν να γράψουν. Τότε –και μόνο τότε– είναι ώρα για να κάνει κανείς διορθώσεις σε επίπεδο ορθογραφίας και άλλων κανόνων όπως η χρήση των κεφαλαίων, η στίξη, η χρήση των λέξεων.


6. Γράψιμο σημαίνει να «χτίζω» μια πρόταση κάθε φορά.
Ο γραπτός λόγος μπορεί να αποτελείται από λέξεις και προτάσεις αλλά πρωταρχικά περιλαμβάνει νοηματικές ομάδες. Τα παιδιά δε χρειάζεται να έχουν κατακτήσει τη δομή της πρότασης πριν προχωρήσουν στην παράγραφο. Απλά θα πρέπει να ξεκινήσουν να γράφουν με όποιον τρόπο μπορούν –οι διορθώσεις έρχονται αργότερα.


7. Μόνο οι μεγάλοι συγγραφείς μπορεί να είναι δημιουργικοί.
Τρίχες! Τα διαφορετικά είδη κειμένων –ακόμη και αυτά που ονομάζονται δημιουργικά όπως η ποίηση και το θέατρο– αποτελούν διαφορετικές προκλήσεις για τους συγγραφείς, αλλά δεν υπάρχει τίποτα που να υποχρεώνει τα παιδιά να μάθουν κάποιο είδος πρώτα. Το σημαντικό είναι ότι τα παιδιά επιλέγουν το καλύτερο είδος γι’ αυτό που θέλουν να πουν –είτε είναι ποίημα, είτε γράμμα ή μια έκθεση.


8. Οι καλοί συγγραφείς δουλεύουν απομονωμένοι.
Πιθανόν να υπάρχει κάπου κάποιος καταξιωμένος συγγραφέας στον οποίο αρέσει να γράφει κλεισμένος στην ντουλάπα. Αλλά οι περισσότεροι συγγραφείς σήμερα είναι άνθρωποι που εργάζονται σε γραφεία γεμάτα φασαρία ή σε σχολικές αίθουσες, και πολλές φορές οι ιδέες τους προέρχονται από συνεργάτες και το περιβάλλον γύρω τους. Οι νεαροί συγγραφείς μαθαίνουν περισσότερα πράγματα ως μέλη μιας «κοινότητας» -μοιράζονται ιδέες, κάνουν ερωτήσεις, αναθεωρούν το γραπτό τους.


9. Ο καλός συγγραφέας φαίνεται με την πρώτη ματιά.
Δεν υπάρχει γονίδιο του καλού συγγραφέα! Δε μοιάζουν όλοι οι καλοί συγγραφείς, δε μαθαίνουν όλοι με τον ίδιο τρόπο, ούτε χρησιμοποιούν όλοι τις ίδιες μεθόδους. Μερικοί κρατούν πολλές σημειώσεις πριν αρχίσουν να γράφουν∙ άλλοι ξεκινούν αμέσως να γράφουν∙ κάποιοι κάνουν σχεδιαγράμματα∙ κάποιοι άλλοι μουτζουρώνουν στο περιθώριο καθώς σκέφτονται∙ άλλοι γράφουν καλύτερα ακούγοντας μουσική∙ κάποιοι άλλοι όταν κάθονται κάτω από δέντρα. Το θέμα είναι ότι ο καθένας έχει τη δική του προσωπικότητα και επιχειρεί να εξακριβώσει με ποιον τρόπο λειτουργεί καλύτερα.


10. Οι κακοί βαθμοί κάνουν τους καλούς συγγραφείς.
Το κείμενο ενός μαθητή γεμάτο κόκκινα σημάδια παντού δε θα κάνει τον καλό συγγραφέα. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν δέχονται ανατροφοδότηση, αλλά η λεπτομερής και πολλές φορές σκληρή διόρθωση δεν είναι ο καλύτερος τρόπος. Οι συγγραφείς βελτιώνονται όταν επικεντρώνονται πρώτα σε όσα έγραψαν σωστά και μετά σε όσα θα πρέπει να δουλέψουν περισσότερο.






ΠΗΓΗ
Μαρία Μουμτζή (μετάφραση).
Εθνικό Συμβούλιο Εκπαιδευτικών Αγγλικής Γλώσσας (Illinois, USA)

Τα άτομα με ειδικές ανάγκες που έγραψαν ιστορία!

 

Με αφορμή τις πρόσφατες κινητοποιήσεις ανθρώπων με ειδικές ανάγκες αλλά και την απερίγραπτη μεταχείρισή τους από  μερικούς αστυνομικούς παρουσιάζουμε άτομα με ΑΜΕΑ που είναι άξιοι θαυμασμού. Είναι πολλοί και είναι δίπλα μας καθημερινά, δίνοντας το δικό τους αγώνα και είναι άξιοι θαυμασμού.  

 

 

Σας παρουσιάζουμε 10 άτομα με ειδικές ανάγκες που έγιναν διάσημα.

10. Σούντχα Τσαντράν
Το ταξίδι στο Τσενάι της Ινδίας είχε γίνει ψύχωση για την Σούντχα Τσαντράν. Η πολύμηνη απουσία της από την πατρογονική στέγη την είχε κάνει να επιθυμήσει την οικογένεια της. Έχοντας ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό της στο πανεπιστήμιο της Βομβάης η Σουντχά πραγματοποίησε το ταξίδι της επιστροφής που έμελλε να αλλάξει τη ζωή της. Ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα οδήγησε στον ακρωτηριασμό του δεξιού της ποδιού. Παρά τα γυρίσματα της μοίρας της η Τσαντράν δεν το έβαλε κάτω. Με τεχνητό πόδι κατόρθωσε να εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες χορεύτριες στην Ινδία. Σήμερα λαμβάνει προσκλήσεις για να χορέψει σε όλο τον κόσμο ενώ έχει τιμηθεί με μια πληθώρα βραβείων.

9. Μάρλα Ράνιαν
Διακρίνει μόνο σκιές. Στον κόσμο της τα πάντα είναι θολά και όμως η κοπέλα από το Γιουτζίν του Όρεγκον έγινε η πρώτη αθλήτρια με ειδικές ικανότητες που κατόρθωσε να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ το 2000. Η Μάρλα Ράιαν αναδείχθηκε τρεις φορές πρωταθλήτρια Αμερικής στα 5000 μέτρα, κατέκτησε 4 μετάλλια στους Παραολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992 και το 1996 προσπάθησε να προκριθεί μέσω του επτάθλου στους Ολυμπιακούς της Ατλάντας, χωρίς όμως δεν τα καταφέρει. Το 2001 εξέδωσε την αυτοβιογραφία της: «Καμιά τελική γραμμή. Η ζωή μου όπως την βλέπω». Η Μάρλα Ράνιαν μέχρι σήμερα είναι συνεπής σε ένα στόχο. Να ξεπερνά τον εαυτό της…

8. Βίνσεντ Βαν Γκογκ
Ένα σπίθισμα τρόμου εμφανίστηκε στα μάτια της πόρνης όταν έπαιρνε στα χέρια ένα κομμάτι από το αυτί του Βίνσεντ Βαν Γκογκ. Στο μυαλό του ιδιοφυούς και απόλυτα συντελεστικού στην τέχνη της ζωγραφικής Βαν Γκογκ είχε βρει κατάλυμα η παράνοια, η οποία κατευναζόταν μονάχα όταν ζωγράφιζε. Στην δεκαετή του καριέρα φιλοτέχνησε περισσότερους από 900 πίνακες, οι οποίοι σήμερα κοστίζουν εκατομμύρια δολάρια. Οι «Ίριδες» στοίχισαν 53,2 εκατομμύρια δολάρια και «Το πορτρέτο του γιατρού Γκασέ» 82,5. Πρωτότοκος γιος πάστορα, ο Βαν Γκογκ ζωγράφιζε για να εξισορροπήσει μέσα του έναν κόσμο που έμοιαζε ξένος στα μάτια του. Βαθύτατα καταθλιπτικός επιχείρησε να βάλει τέλος στην ζωή του μετά από ανευόδωτο έρωτα. Με την τέχνη του κατάφερε να υπομείνει και να κάνει δικό του τον τόσο ξένο κόσμο που κινείτο. Η πολυώδυνη πορεία ζωής του σφραγίστηκε στις 29 Ιουλίου του 1890 με μερικές λέξεις. «Η λύπη θα κρατήσει για πάντα»!»

7. Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν
«Δεν είναι απίθανο ή θεία πρόνοια να αποσκοπούσε με το χτύπημα αυτό να συγκεντρώσει όλες τις δυνάμεις του στη δημιουργία» έλεγε ο βιογράφος του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν, Τάγιερ αναφερόμενος στην κώφωση του αξεπέραστου συνθέτη. Μεγαλωμένος σε ένα αφόρητο περιβάλλον, όπου ο αλκοολικός πατέρας με απαρασάλευτη επιμονή τον διέταζε να μελετά από τα 4 του, ο Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν αναγνωρίστηκε ως άφταστος δεξιοτέχνης από τα μικράτα του. Μελέτησε στο πλάι του Μότσαρτ και δημιούργησε συνθέσεις που αντηχούν στην αιωνιότητα παρότι στα 28 έχασε την ακοή του. Με «όχημα» τον ατσαλένιο χαρακτήρα του φιλοσόφησε την αρμονία των ήχων και παρά τα οξύτατα προσωπικά του προβλήματα δημιούργησε την 9η Συμφωνία. Ακόμη και όταν έχασε ολότελα την ακοή του δεν έπαψε να δημιουργεί, μέχρι και τις τελευταίες στιγμές του θανάτου του, πλουτίζοντας το μουσικό θησαυροφυλάκιο της ανθρωπότητας με πάνω από 200 ανεκτίμητα αριστουργήματα. Στην διάρκεια της ζωής του βασανιζόταν από παράξενα οράματα και όνειρα, όμως όπως λέει ο Ρομέν Ρολάν στο έργο «Γκαίτε – Μπετόβεν» : «Δεν είναι πολλοί, ούτε ανάμεσα στις μεγαλοφυΐες, εκείνοι που διαρκώς κοινωνούν με το πνεύμα της Γης. Με την περιπαθή καρδιά του, που έπαλλε κάθε στιγμή της ζωής του, με τον έντονο εγωισμό που του επέτρεπε να υπερπηδάει τα χειρότερα εμπόδια μέχρι να φτάσει στη νίκη, κατόρθωσε να φτάσει τελικά μέσα από την τέχνη στην απολύτρωση».

6. Φρίντα Κάλο
Η ζωή της Φρίντα Κάλο ήταν μια περιπέτεια δίχως διαλείμματα. Ανήσυχη και πολύπλευρη προσωπικότητα η Μεξικάνα έκανε τέχνη το μαρτύριο της. Ταλαιπωρημένη από παιδί από πολιομυελίτιδα είδε την μοίρα να της φέρεται με άσχημο τρόπο το 1925. Ένα μοιραίο τροχαίο ατύχημα σήμανε αναπηρία εφ’ όρου ζωής και ως τη χρονιά του σχετικά πρόωρου θανάτου της, το σώμα της Κάλο δεν έπαψε να ταλαιπωρείται από δυσβάσταχτους σωματικούς πόνους. Η Κάλο από κάποια στιγμή και μετά ήταν καθηλωμένη σε στενό κορσέ ασφυκτιώντας από τη μονιμότητα του άγχους της. Το ελεύθερο πνεύμα της όμως δεν κλονίστηκε ποτέ.
Αθόρυβα αλλά ουσιαστικά μετέφερε στον καμβά τον σπαραγμό και τη μόνιμη μελαγχολία της ζωγραφίζοντας «από την καρδιά και όχι μόνον από αυτά που βλέπεις» όπως επεσήμανε ο μέντορας της, Ντιέγκο Ριβέρα. Ο πίνακας «Self Portrait – The Frame» αγοράστηκε από το Λούβρο και ήταν ο πρώτος λατινοαμερικανού ζωγράφου που τοποθετήθηκε στους τοίχους του μουσείου. Η Κάλο συνήθιζε να λέει: «Τι χρειάζομαι τα πόδια εφόσον έχω φτερά για να πετάξω;»



5. Κρίστι Μπράουν
Οι σπαρακτικοί μορφασμοί στο πρόσωπο του Ντάνιελ Ντέι Λίουις στην ταινία του Τζιμ Σέρινταν «Το αριστερό μου πόδι» απέδιδαν ανάγλυφα την πολυώδυνη πορεία ζωής του Κρίστι Μπράουν. Το 13ο μέλος μιας οικογένειας 22 ατόμων, εκ των οποίων δεν επιβίωσαν όλα, ο Μπράουν έπασχε εκ γενετής από εγκεφαλική παράλυση. Η μητέρα του Μπρίτζετ, δεν αποδέχθηκε ποτέ ότι ο γιος της θα πρέπει να εγκλειστεί σε ίδρυμα και προσπάθησε να διοχετεύσει την δημιουργική του δύναμη στις τέχνες. Στα 5 του έπιασε μια κιμωλία ανάμεσα στα πόδια του και άρχιζε να ζωγραφίζει. Περίπου 17 χρόνια μετά εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Το αριστερό μου πόδι». Ένας ύμνος στο ανθρώπινο πνεύμα που τον ανέδειξε ανάμεσα στους σημαντικότερους συγγραφείς της ιρλανδέζικης λογοτεχνίας, αποκαλύπτοντας τη λαμπερή φαντασία και το ευαίσθητο πνεύμα του.


4. Τζον Νας
Οι πράκτορες τον κυνηγούσαν σαν επίμονες σκιές. Εισχωρούσαν στο μυαλό του και δημιουργούσαν καταστάσεις φόβου και παράνοιας. Όταν ο Τζον Νας δραπέτευε από τον σαγηνευτικό κόσμο των αριθμών εγκλειόταν στις θεωρίες συνωμοσίας που τον κατάτρυχαν. Ο Αμερικανός μαθηματικός, που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ στα οικονομικά το 1994 για τα μεγαλοφυή θεωρήματα που απέδειξε στη «Θεωρία των Παιγνίων», αντιμετωπίστηκε ως διάνοια από μικρή ηλικία όταν παρουσίαζε λύσεις σε θεωρήματα των μαθηματικών που θεωρούνται πολύπλοκα. Το 1959 και ενώ βρισκόταν στο αποκορύφωμα της δημιουργικότητας του άρχισαν να τον τυλίγουν οι ακουστικές ψευδαισθήσεις. Απόκοσμοι θόρυβοι, φθονερές σκιές Ρώσων και Αμερικανών πρακτόρων δυνάστευαν την ύπαρξη του και τον οδήγησαν σε εγκλεισμό σε ψυχιατρικά ιδρύματα για τα επόμενα 40 χρόνια. Υποβλήθηκε σε θεραπείες ηλεκτροσόκ και παρά τα αλλεπάλληλα επεισόδια ψύχωσης εξακολούθησε να εργάζεται ως μαθηματικός. Τα τελευταία χρόνια δίδασκε στο πανεπιστήμιο Πρίνστον, όπου απολαμβάνει του σεβασμού και της εκτίμησης της κοινότητας, ιδίως έπειτα από την προβολή της ταινίας «Ένα όμορφο μυαλό» με τον Ράσελ Κρόου να τον υποδύεται στον πρωταγωνιστικό ρόλο.


3. Ζαν Ντομινίκ Μπομπί
Η ζωή του Ζαν Ντομινίκ Μπομπί ήταν θολή σαν παιδική ανάμνηση μετά τα 40 του. Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Elle» μοίραζε τη ζωή του ανάμεσα στην επιτηδευμένη οικειότητα των κοσμικών και την έντονη επαγγελματική του ενασχόληση. Μέχρι που… έπεσε η νύχτα στη ζωή του με ένα εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη λίγο μετά τα 40 του χρόνια. Όταν ξύπνησε στο νοσοκομείο τα πάντα είχαν αλλάξει. Δεν μπορούσε να κάνει καμιά απολύτως κίνηση. Υπέφερε από το σύνδρομο εγκλεισμού, το οποίο δεν του επέτρεπε να κινήσει κανένα απολύτως σημείο του σώματός του, εκτός από το ένα του βλέφαρο. Αυτή η αναπόδραστη μοίρα του αποτυπώθηκε στην ταινία του Τζούλιαν Σνάμπελ «Το σκάφανδρο και η Πεταλούδα». Ο Μπομπί παρότι ήταν περίκλειστος στο σκάφανδρο του συνδρόμου εγκλεισμού επιδίωξε και απέκτησε την ελευθερία της πεταλούδας με τη βοήθεια της λογοθεραπεύτριας του. Του διάβαζε το αλφάβητο και εκείνος ανοιγόκλεινε το μάτι όταν έφτανε στο σωστό γράμμα. Με αυτόν τον επώδυνο τρόπο, γράμμα γράμμα, ο Μπομπί ολοκλήρωσε το βιβλίο και άφησε την τελευταία του πνοή τρεις μόλις ημέρες μετά την έκδοσή του.

2. Στίβεν Χόκινγκ
Στα 17 του, με την ανεμελιά της νιότης, όλα έδειχναν εύκολα για τον Στίβεν Χόκινγκ. Μόλις είχε κερδίσει υποτροφία στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στον τομέα της φυσικής και έτσι το δικαίωμα να πραγματοποιήσει το όνειρο του. Αποφοίτησε γρήγορα από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και συνέχισε για μεταπτυχιακό στο Κέμπριτζ όπου το 1963 εισήχθη σε νοσοκομείο για περίθαλψη και εξετάσεις όταν παρατήρησε μείωση στον έλεγχο των κινήσεων του σώματος του. Μετά από σειρά εξετάσεων, η τελική διάγνωση ανέφερε ασθένεια στους νευρώνες του σώματος, γνωστή ως Λου Γκέριγκ. Οι προβλέψεις των γιατρών δεν έδιναν διάρκεια ζωής καν αρκετή για ολοκληρώσει το διδακτορικό του, όμως ο Χόκινγκ συνέχισε την έρευνα. Σήμερα ζει καθηλωμένος σε αναπηρική καρέκλα η οποία μέσω ενός υπολογιστή που λειτουργεί με οπτικές ίνες. Κινώντας το δεξί του μάγουλο μπορεί να μιλάει, να συνθέτει ομιλίες, να γράφει εργασίες. Ο Χόκινγκ συνεχίζει να δουλεύει απτόητος.
Πέρα από τα πολλά θεωρήματα που διατύπωσε στα μαθηματικά και στη θεωρία της σχετικότητας, ο Χόκινγκ ασχολήθηκε εκτεταμένα με τις μαύρες τρύπες του διαστήματος. Το 1985 το ερευνητικό του έργο ταράσσεται από σύντομη πνευμονία που οδηγεί τους γιατρούς να συστήσουν στη γυναίκα του να τον αφήσει να πεθάνει. Η σύζυγος του αρνείται ένα τέτοιο ενδεχόμενο και τον μεταφέρει σε κλινική του Κέμπριτζ όπου υποβάλλεται σε τραχειοτομή που αποδεικνύεται σωτήρια για τη ζωή του. Το 1988, ο Χώκινγκ εκδίδει το διάσημο βιβλίο του «Μία Σύντομη Ιστορία του Χρόνου» που κατέρριψε όλα τα ρεκόρ πωλήσεων και παρέμεινε στη λίστα των ευπώλητων των «Sunday Times» για 237 συνεχόμενες εβδομάδες.


1. Έλεν Κέλερ
Κράτησε το πρόσωπο κάτω από τις ηλιαχτίδες και δεν θα δεις ποτέ σκιά, έλεγε η Αμερικανίδα συγγραφέας, Έλεν Κέλερ. Έμοιαζε παράδοξο να το ισχυρίζεται αυτό μια γυναίκα που δεν είχε αντικρύσει ποτέ το φως του ήλιου. Η φύση της φέρθηκε με οργή καθώς έχασε την ακοή και την όραση της 19 μήνες έπειτα από τη γέννηση της. Χάρη στη δασκάλα της Αν Σάλιβαν η Κέλερ άρχισε να επικοινωνεί χρόνια μετά. Τον Μάιο του 1888, η Κέλερ παρακολούθησε το Ινστιτούτο Πέρκινς για τους τυφλούς και το 1894 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να φοιτήσει στο σχολείο Ράιτ Χάμασον για κωφούς. Το 1904 σε ηλικία 24 ετών, η Κέλερ αποφοίτησε από το Ράντκλιφ και έγινε το πρώτο άτομο κωφό και τυφλό που απέκτησε το πτυχίο Καλών Τεχνών. Έγραψε 12 βιβλία και έμεινε στην ιστορία ως ένα άτομο που κατάφερε να νικήσει την μοίρα της. Όπως έλεγε άλλωστε: «Η αισιοδοξία είναι η πίστη που οδηγεί στην επιτυχία. Τίποτε δεν μπορεί να γίνει χωρίς ελπίδα και αυτοπεποίθηση»

ΠΗΓΗ

Newsbomb.gr

Τα σημαντικότερα βιβλία όλων των εποχών

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή είθισται οι εφημερίδες σ’ όλο τον κόσμο να προτείνουν τα πιο ενδιαφέροντα και/ή καλύτερα βιβλία της χρονιάς. Στο μέτρο του δυνατού προσπαθούμε να το κάνουμε κι εμείς απ’ αυτή τη σελίδα. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Τα βιβλία είναι πάρα πολλά, η επιλογή εξαιρετικά δύσκολη και το ενδεχόμενο να αδικήσεις κάποιους πάντα υπαρκτό. Στην περίπτωσή μας το εγχείρημα είναι πολλαπλά δυσχερέστερο όταν έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε Ελλαδίτες συγγραφείς, Ελληνοαυστραλούς ή της ελληνικής διασποράς γενικότερα, Αυστραλούς, ξένους, μεταφράσεις, είδη βιβλίων κτλ.

Γι’ αυτό και φέτος αποφασίσαμε να κάνουμε μια μικρή εξαίρεση. Αντί για την καθιερωμένη ετήσια επιλογή των καλυτέρων, (κατά την άποψή μας πάντα) βιβλίων της χρονιάς ή αυτών που διαβάσαμε και/ή βιβλιοκρίναμε κατά τη διάρκεια του έτος, αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε τα πιο ευπώλητα (μπεστ σέλερ) καθώς και τα σημαντικότερα βιβλία όλων των εποχών. Σημειωτέον ότι η επιλογή δεν είναι καθόλου δική μας αλλά βασίζεται σε στοιχεία που ελήφθησαν από το New York Times Book, από τη σχετική λίστα της Wikipedia, από το BestBooks.org, καθώς και από μια πληθώρα διαδικτυακών βιβλιοφιλικών ιστολογίων που έχουν πραγματοποιήσει διάφορες ψηφοφορίες. Το σημαντικότερο είναι ότι, παραδόξως, υπάρχει…ομοφωνία στη λίστα που ακολουθεί!

Τα 15 μεγαλύτερα μπεστ σέλερ όλων των εποχών (ανεξαρτήτως είδους) είναι με σειρά πωλήσεων τα εξής: 

1. «Η Βίβλος» (2ος αιώνας μ.Χ.) – 5-6 δισεκατομμύρια αντίτυπα 

2. «Αποφθέγματα του Προέδρου Μάο» (1966) – 900 εκατομμύρια 

3. «Το Κοράνι» (7ος αιώνας μ.Χ.) – 800 εκατομμύρια 

4. «Δον Κιχώτης» του Μιγκέλ Θερβάντες (1605) – 500 εκατομμύρια 

5. «Κινέζικο Λεξικό Ζινχουά» (1957) – 400 εκατομμύρια 

6. «Το Βιβλίο των Κοινών Προσευχών» του Τόμας Κράνμερ (1549) – 300 εκατομμύρια 

7. «Η Πορεία του Προσκυνητή» του Τζον Μπάνιαν (1678) – 250 εκατομμύρια 

8. «Ο Κόμης Μοντεχρίστος» του Αλέξανδρου Δουμά (1844) – 200 εκατομμύρια 

9. «Προσκοπισμός για Αγόρια» του Ρόμπερτ Μπάντεν-Πάουελ (1908) – 150 εκατομμύρια 

10. «Το Βιβλίο των Μαρτύρων» του Τζον Φοξ (1563) – 150 εκατομμύρια 

11. «Το βιβλίο του Μόρμον» του Τζόζεφ Σμιθ Τζ. (1830) – 125 εκατομμύρια 

12. «Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος» της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ (1997) – 120 εκατομμύρια 

13. «Δέκα Μικροί Νέγροι» της Άγκαθα Κρίστι (1939) – 115 εκατομμύρια 

14. «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» του Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν (1954) – 100 εκατομμύρια 

15. «Ο Χάρι Πότερ και η Κάμαρα με τα Μυστικά» της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ (1998) – 77 εκατομμύρια.

Τα top 20 λογοτεχνικά μπεστ σέλερ όλων των εποχών (σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του 2011) είναι τα εξής: 

1. Μιγκουέλ Θερβάντες, «Δον Κιχώτης» 

2. Φιοντόρ Ντοστογιέβσκι, «Έγκλημα και τιμωρία» 

3. Λέων Τολστόι, «Πόλεμος και ειρήνη» 

4. Τζέιμς Τζόις, «Οδυσσέας» 

5. Βίκτωρ Ουγκώ, «Οι άθλιοι» 

6. Χέρμαν Μέλβιλ, «Μόμπι Ντικ» 

7. Φραντς Κάφκα, «Η δίκη» 

8. Βιργίνια Γουλφ, «Στο φάρο» 

9. Γκουστάβ Φλομπέρ, «Μαντάμ Μποβαρύ» 

10. Σταντάλ, «Το κόκκινο και το μαύρο» 

11. Έρνεστ Χεμινγουέι, «Ο γέρος και η θάλασσα» 

12. Τζ. Ντ. Σάλιντζερ, «Ο φύλακας στη σίκαλη» 

13. Κάρολος Ντίκενς, «Η ιστορία δύο πόλεων» 

14. Τζον Στάινμπεκ, «Τα σταφύλια της οργής» 

15. Γουίλιαμ Γκόλντινγκ, «Ο άρχοντας των μυγών» 

16. Τζορτζ Όργουελ, «Η φάρμα των ζώων» 

17. Τόμας Μαν, «Το μαγικό βουνό» 

18. Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές, «Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας» 

19. Έριχ Μαρία Ρέμαρκ, «Ουδέν νεότερο από το δυτικό μέτωπο» 

20. Μαρσέλ Προυστ, «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο»

Ας σημειωθεί ότι: 
(α) αν και δεν δίνω νούμερα πωλήσεων στη δεύτερη λίστα, εξυπακούεται ότι ο κάθε τίτλος ανέρχεται σε εκατομμύρια πωλημένων αντιτύπων). 

(β) Η λίστα αυτή – εν αντιθέσει με την προηγούμενη – διαφέρει από χρόνο σε χρόνο, όπως είναι φυσικό, αν και ορισμένοι τίτλοι παραμένουν μόνιμοι, ή υπήρχαν σε λίστες προηγούμενων ετών. Έτσι λ.χ. εδώ απουσιάζουν τα κλασικά αρχαία κείμενα (Όμηρος, Βιργίλιος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αισχύλος κ.ά.) που θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ και που εξάλλου διδάσκονται στα περισσότερα σχολεία και πανεπιστήμια του κόσμου. Επίσης απουσιάζουν έργα σημαντικών δραματουργών, όπως του Σαίξπηρ, του Ρακίνα, του Λόπε ντε Βέγκα, του Τσέχοβ, του Ίψεν. Και άλλα ακόμα όπως τα «Άννα Καρένινα», «Αδερφοί Καραμαζόφ», «Ο λύκος της στέπας», το «1984», «Ο μεγάλος Γκάτσμπι», «Ο τροπικός του Καρκίνου», «Ο ξένος», «Θεία Κωμωδία», «Φάουστ» κ.λπ. Εξ ορισμού όμως είναι αναπόφευκτο μια λίστα λογοτεχνικών έργων να είναι αφαιρετική.

Ποιοι είναι τώρα οι μεγαλύτεροι Έλληνες σύγχρονοι μπεστσελερίστες; 

Ελλείψει εκσυγχρονισμένων στοιχείων (τυπικό άλλωστε των νεοελλήνων…) παραθέτω με κάποια σχετική επιφύλαξη τις παρακάτω πληροφορίες, αφού τα δημοσιευμένα στοιχεία που έχω στη διάθεσή μου είναι κάπως παλαιότερα. Πάντως όλα συγκλίνουν στο γεγονός ότι οι μεγαλύτεροι Έλληνες σύγχρονοι μπσεστσελερίστες φαίνεται να είναι, και εντός και εκτός Ελλάδος, οι εξής: Βασίλης Βασιλικός (μόνο το «Ζ» είχε πουλήσει, έως το 1997, 450.000 αντίτυπα, χωρίς να λάβουμε υπόψη τα άλλα… 109 βιβλία και τις μεταφράσεις τους!), Αντώνης Σαμαράκης (μόνο «Το λάθος» είχε πουλήσει έως το 1997 230.000 αντίτυπα) και Νίκος Καζαντζάκης (δυστυχώς δεν διαθέτουμε – εγώ τουλάχιστον – έγκυρα στοιχεία για τις κυκλοφορίες των βιβλίων του). Πάντως, είναι οπωσδήποτε απ’ τους δυο-τρεις πιο πολυδιαβασμένους Έλληνες πεζογράφους εντός Ελλάδος και αναμφισβήτητα ο πρώτος και σημαντικότερος – σύμφωνα με δημοσιευμένα ξένα στοιχεία – εκτός ελλαδικού χώρου.

Χωρίς να παραθέτω νούμερα, να επισημάνω ότι άλλοι μεγάλοι μπεστσελερίστες λογοτέχνες μας, τα πωληθέντα βιβλία των οποίων ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα είναι οι εξής: Κώστας Ταχτσής, Μάρω Βαμβουνάκη, Φρέντυ Γερμανός, Μένης Κουμανταρέας, Ρέα Γαλανάκη, Μάρω Δούκα, Ευγενία Φακίνου, Διδώ Σωτηρίου, Οδυσσέας Ελύτης, Κώστας Μουρσελάς, Στρατής Τσίρκας, Λιλή Ζωγράφου, Άλκη Ζέη, Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Ζυράννα Ζατέλη, Μάιρα Παπαθανασοπούλου, Μάρα Μεϊμαρίδου, Λένα Μαντά, Νίκος Θέμελης και βέβαια αρκετοί άλλοι. (Είναι αδύνατον να τους συμπεριλάβω όλους εδώ).

Και κάποια επιπρόσθετα ενδιαφέροντα στοιχεία:
– Ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας ποιητής είναι, οπωσδήποτε, ο Γιάννης Ρίτσος (με 270 αυτοτελείς τίτλους!), ενώ ακολουθεί ο Νίκος Καζαντζάκης (που τον ξεπερνάει όμως σε πωλήσεις) και ο οποίος διαθέτει διπλάσιες μεταφράσεις από εκείνες του τρίτου στη σειρά πολυμεταφρασμένου πεζογράφου, Βασίλη Βασιλικού. Σε μεγάλη απόσταση ακολουθούν οι: Καβάφης, Σεφέρης, και Ελύτης. (Και να σκεφτεί κανείς ότι οι δυο τελευταίοι υπήρξαν νομπελίστες!) 

– Το μεγαλύτερο σε έκταση ελληνικό μυθιστόρημα είναι ο «Μέγας Ανατολικός», ένα οκτάτομο προκλητικότατο ερωτογράφημα του ποιητή, Ανδρέα Εμπειρίκου. 

– Οι πλέον παραγωγικοί Έλληνες συγγραφείς είναι οι Βασίλης Βασιλικός και Κωστούλα Μητροπούλου. (Μόνο μέσα στη δεκαετία του ’80 έγραψαν από 12 βιβλία έκαστος). 

– Οι πολυγραφότεροι Έλληνες συγγραφείς είναι ο Κωστής Παλαμάς και ο Γιάννης Ρίτσος. (Ο δεύτερος όμως θα ξεπεράσει τον πρώτο όταν ολοκληρωθεί η σειρά των «Απάντων» του).

– Ο δημοφιλέστερος και πιο πολυμεταφρασμένος, τελευταία, Έλληνας συγγραφέας είναι ο Πέτρος Μάρκαρης (πολύ της μόδας, κυρίως στην Ευρώπη, αλλά και αλλού). Και, βέβαια, ο Βασίλης Αλεξάκης, αλλά και ο Θοδωρής Καλλιφατίδης.

– Ο δημοφιλέστερος, πιο πολυμεταφρασμένος και πιο πολυδιαβασμένος Ελληνοαυστραλός συγγραφέας είναι, αναμφισβήτητα, ο μπεστσελερίστας, Χρήστος Τσιόλκας. 

– Οι πιο πολυδιαβασμένοι συγγραφείς παιδικών βιβλίων είναι οι Πηνελόπη Δέλτα και Άλκη Ζέη. 

– Το αρχαιότερο τυπωμένο ελληνικό βιβλίο είναι το «Επιτομή των οκτώ του λόγου μερών» του Κωνσταντίνου Λάσκαρη, που τυπώθηκε στο Μιλάνο το 1476 στο τυπογραφείο του Διονυσίου Παραβιζίνι.

– Τέλος, το πρώτο ολοκληρωμένο λογοτεχνικό κείμενο που τυπώθηκε στις ΗΠΑ (σε συνέχειες σε εφημερίδα το 1909 και σε βιβλίο το 1910) είναι η συλλογή διηγημάτων του Κωνσταντίνου Καζαντζή «Ιστορίες της Πατρίδος μου».

Εν κατακλείδι
Δυστυχώς ανάμεσα σε όλα τα άλλα αρνητικά ρεκόρ που έχουν σπάσει διαχρονικά οι Νεοέλληνες – τα οποία δεν είναι και λίγα… – είναι (εκτός απ’ την παραγωγικότητα, τα ελλείμματα και τα χρέη) και αυτό της αναγνωσιμότητας! Οι Έλληνες…  διακρίνονται για το ότι ανήκουν στους χαμηλότερους δείκτες αναγνωσιμότητας (όχι μόνο βιβλίων αλλά εντύπων γενικότερα) στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο! Το κακό (γι’ αυτούς) είναι ότι αυτή τη θλιβερή πρωτιά δύσκολα μπορούν να τη φορτώσουν (όπως όλα τα υπόλοιπα) στους άλλους, στους «κακούς ξένους», που τους… επιβουλεύονται για να μη διαβάζουν (;), άρα να μη μορφώνονται! (Περί αυτού όμως άλλη φορά).

Ευχή μου για το Νέο Έτος: Να γίνει αυτό το κείμενο η απαρχή για ένα νέο αναγνωστικό ξεκίνημα. Εδώ, σε όλη την ελληνική διασπορά, αλλά και στην Ελλάδα. Ποτέ δεν είναι αργά.
Καλό διάβασμα και καλή χρονιά!   

ΠΗΓΗ

Γιάννης Βασιλακάκος, Παιδείας Εγκώμιον

* Ο Δρ Γιάννης Βασιλακάκος είναι πανεπιστημιακός, διδάκτωρ νεοελληνικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Μελβούρνης, λογοτέχνης, βιογράφος, δοκιμιογράφος-κριτικός και μεταφραστής λογοτεχνίας.