ΑΝΕΡΓΙΑ

Η Ανεργία ….βλάπτει σοβαρά την υγεία

Άνεργος δεν είναι ένα άτομο που έχει χάσει τη δουλειά του.Είναι ένα άτομο που έχει χάσει την ταυτότητά του,που δεν ξέρει τι να κάνει με το χρόνο,την οικογένειά του,τη ζωή του,τον εαυτό του.Ένας άνεργος δεν είναι κάποιος που ψάχνει για δουλειά,είναι κάποιος που ψάχνει για στηρίγματα επιβίωσης.Μαζί με τη δουλειά στο συμβολικό επίπεδο,χάνεις πολύ περισσότερα από οικονομικά αγαθά.Χάνεις την αξιοπρέπεια σου.
Δεν είναι να απορεί κανείς. Αρκεί να συλλογιστούμε πόσο
εργασιοκεντρική είναι η κοινωνία μας.Η εργασιακή εξειδίκευση γίνεται γενική ταξινομική μήτρα.Χωρίς κρυσταλλωμένες επαγγελματικές ιδιότητες,το άτομο δε σημαίνει τίποτα.Δεν είναι αναγνωρίσιμο,άρα δεν υπάρχει.
Το «Who am I» είναι ένα αποκαλυπτικό ψυχολογικό τεστ του
Κέμπερ.Το άτομο καλείται να δώσει απαντήσεις,έτσι όπως έρχονται αβίαστα στο μυαλό,στο ερώτημα «ποιός είμαι».Η επαγγελματική ιδιότητα έρχεται πρώτη.Μέσα από το επάγγελμα το άτομο κατοχυρώνει την υπαρξιακή του επιβίωση.Εύλογο είναι λοιπόν η ανεργία να επιφέρει σημαντικές ψυχικές διαταραχές.


Ανεργία είναι:
 
• Το φαινόμενο, κατά το οποίο υπάρχουν άτομα στην αγορά εργασίας πρόθυμα να εργαστούν, αλλά δεν υπάρχουν αντίστοιχες θέσεις εργασίας.

• Η αδυναμία εξεύρεσης αμειβόμενης εργασίας.
Αντίθετα αεργία είναι η εκούσια απόρριψη εργασίας για διάφορους λόγους.


ΕΙΔΗ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
 

• Εποχιακή: Στην Ελλάδα, λόγω της δομής της οικονομίας (βασική οικονομική δραστηριότητα είναι ο τουρισμός), η ανεργία αυξάνεται το χειμώνα και μειώνεται το καλοκαίρι.

• Τεχνολογική: Προέρχεται από την εισαγωγή της νέας τεχνολογίας, του αυτοματισμού στο χώρο της παραγωγής, που οδήγησε στην αντικατάσταση του ανθρώπου από τις μηχανές.

• Διαρθρωτική: Δημιουργείται από τη δυσαρμονία ανάμεσα στις ανάγκες της οικονομίας και στις εκροές του εκπαιδευτικού προσωπικού.

• Κυκλική: Σε χρονικές συγκυρίες οικονομικής ύφεσης, οι επιχειρήσεις κλείνουν ή μειώνουν το προσωπικό τους, προκειμένου να μειώσουν το λειτουργικό κόστος, οπότε η ανεργία μεγαλώνει.

• Φυσιολογική: Όταν το ποσοστό των ανέργων δεν υπερβαίνει το 3% του εργατικού δυναμικού.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
 

• Στην αρχαία Ελλάδα: Η αντιμετώπιση της ανεργίας οδήγησε στον αποικισμό στα παράλια της Μεσογείου.

• Στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία: Αποτέλεσε βασικό αίτιο της παρακμής της.

• 20ος αιώνας: Η ανεργία προκάλεσε παγκόσμια οικονομική κρίση και αποτέλεσε τη βάση εμφάνισης και κατίσχυσης ολοκληρωτικών καθεστώτων (ναζισμός, φασισμός).

• Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ανεργία στην Ελλάδα προκάλεσε μαζική εξωτερική μετανάστευση (Αυστραλία, Ευρώπη, Αμερική, Καναδάς).

• ΣΗΜΕΡΑ: Στην Ε.Ε. οι άνεργοι φτάνουν τα 20 εκατομμύρια, δηλαδή το 11% του εργατικού δυναμικού. Στην χώρα μας ανέρχεται στο 10-12%. Πλήττει κυρίως τους νέους, τις γυναίκες, τους ανειδίκευτους, δηλαδή τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

 
Πώς αντιδρούν τα περισσότερα άτομα αν, από τη μια μέρα στην άλλη, βρεθούν χωρίς εργασία; Όταν μάλιστα, για λόγους εντελώς άσχετους με τις εργασιακές τους ικανότητες, η απόλυσή τους συνεπάγεται την είσοδό τους σε ένα μακροχρόνιο και αδιέξοδο καθεστώς ανεργίας;
 
Η καλπάζουσα ανεργία στον τόπο μας, αλλά και στις περισσότερες «αναπτυγμένες» κοινωνίες, είναι το προϊόν της ολότελα ανορθολογικής επιλογής κατά τη δεκαετία του ’70 να εναποθέσουμε το μέλλον των κοινωνιών μας στην άναρχη και ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των αγορών. Η πρόσφατη διεθνής οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τις εγχώριες αδυναμίες διπλασίασαν την ανεργία στην Ελλάδα. Μάλιστα, με δεδομένη την παρατεταμένη οικονομική ύφεση την επόμενη δεκαετία η επέκταση της μόνιμης ανεργίας σε ολοένα και ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού πρέπει να θεωρείται βέβαιη. Και η προοπτική μιας παρατεταμένης κατάστασης ανεργίας δεν απειλεί μόνο τους νέους κάτω των 25 ετών αλλά και τους άνω των 40 έως 60 ετών μεσήλικες, οι οποίοι, ενώ έχουν εργαστεί επί σειρά ετών, εν μια νυκτί βρίσκονται απολυμένοι, χωρίς καμιά δυνατότητα επανένταξης στον κόσμο της εργασίας.

Προφανώς, η πρώτη συνέπεια της απώλειας της εργασίας είναι η στέρηση μιας σταθερής πηγής εισοδημάτων απαραίτητων για την επιβίωση. Όμως, η παρατεταμένη κατάσταση ανεργίας έχει και άλλες δραματικές επιπτώσεις στην κοινωνική και ατομική ζωή των ανέργων. Επιπτώσεις που σε αρκετές περιπτώσεις είναι πολύ πιο επώδυνες και καταστροφικές από την έλλειψη χρημάτων. Το γεγονός αυτό, μολονότι υποβαθμίζεται ή και παραβλέπεται συστηματικά από τις αρμόδιες αρχές, εντούτοις επιβεβαιώνεται από πλήθος ερευνών από ειδικούς.

Ήδη, οι πρώτες σοβαρές μελέτες των ψυχολογικών επιπτώσεων της ανεργίας πραγματοποιήθηκαν το 1938 από τους Philip Eisenberg και Paul F. Lazarsfeld, οι οποίοι αναλύοντας τις αντιδράσεις των ανέργων αναγνώρισαν τρία τυπικά στάδια ή φάσεις. Το πρώτο στάδιο χαρακτηρίζεται από την απόρριψη και τη συστηματική άρνηση της νέας κατάστασης. Το άτομο δηλαδή αρνείται να αποδεχτεί ότι έχασε την εργασία του και ελπίζει ότι με κάποιο τρόπο θα επαναπροσληφθεί ή θα βρει άλλη καλύτερη εργασία. Ακολουθεί στη συνέχεια το στάδιο της απαισιοδοξίας και της ανησυχίας, καθώς ύστερα από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες εύρεσης εργασίας αρχίζει να συνειδητοποιεί τη δεινή κατάστασή του. Τότε, συνήθως έπειτα από εννιά μήνες ανεργίας, εισέρχεται στο στάδιο της απελπισίας και της κατάθλιψης. Δε βλέπει πια καμία διέξοδο ή προοπτική λύσης στο πρόβλημά του.

Άλλωστε, μετέπειτα έρευνες κοινωνικών ψυχολόγων έδειξαν ότι κάθε άνθρωπος τείνει να δημιουργεί μια εικόνα του εαυτού του ανάλογα με τους κοινωνικούς ρόλους που έχει αποδεχτεί και στη βάση αυτών των ρόλων διαμορφώνει τη σιγουριά που απαιτείται για τη «σωστή» κοινωνική ένταξή του. 
Επομένως, η απώλεια εργασίας επηρεάζει αρνητικά και τις δύο αυτές συμπληρωματικές διαστάσεις της ζωής μας, τόσο τον «πραγματικό» κοινωνικό μας ρόλο όσο και την «υποκειμενική» αυτοεκτίμησή μας. Και ίσως γι’ αυτό οι περισσότεροι ειδικοί επιμένουν ότι το πιο ουσιαστικό σύμπτωμα της απώλειας εργασίας δεν είναι τόσο η έλλειψη χρημάτων, όσο η απώλεια της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού. 
Η εσωτερίκευση αυτής της κατάστασης οδηγεί κατά κανόνα σε ενοχικά και αυτοευνουχιστικά αισθήματα, τα οποία όχι μόνο καταστρέφουν κάθε προσπάθεια εξόδου από την «προσωπική» κρίση, αλλά και εμποδίζουν την αναζήτηση εργασίας, ιδίως σε χαλεπούς οικονομικά καιρούς. 
Η αδράνεια και η ακινησία αποτελούν τα τυπικά γνωρίσματα μιας εσφαλμένης και ενοχικής «εσωτερίκευσης» του προβλήματος της ανεργίας ως προσωπικού προβλήματος των ανέργων που σχετίζεται, υποτίθεται, με κάποιες υποκειμενικές ελλείψεις ή αδυναμίες και όχι, όπως συμβαίνει στην πραγματικότητα, με τα αντικειμενικά οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα που επιβάλλουν τη βαρβαρότητα της ανεργίας.


ΑΙΤΙΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

• Η αστυφιλία, η υπερσυγκέντρωση πληθυσμού στις πόλεις, η αδυναμία απορρόφησης όλου του εργατικού δυναμικού, αλλά και η αθρόα έλευση μεταναστών, κυρίως από υπανάπτυκτες χώρες, επέτεινε την κατάσταση.

• Η τεχνολογική ανάπτυξη οδήγησε στην αντικατάσταση πολλών εργαζόμενων από τις μηχανές και στην αχρήστευση ορισμένων επαγγελμάτων.

• Η αυτοματοποίηση επέβαλε την εξειδίκευση στην εργασία, οπότε παραγκωνίζονται άτομα ανειδίκευτα, χωρίς κατάλληλη κατάρτιση.

• Η σύγχρονη λειτουργία της αγοράς: οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις απορροφούνται από τις μεγάλες ή κλείνουν, αδυνατώντας να ανταποκριθούν στον άνισο ανταγωνισμό, γεγονός, που εντείνει την ανεργία. Παράλληλα, οι μεγάλες επιχειρήσεις, είτε προβαίνουν σε απολύσεις εργαζομένων για περιστολή των εξόδων τους ή μεταφέρουν την έδρα τους κυρίως στα Βαλκάνια ή σε κράτη της Ανατολής.

• Η υπερωριακή απασχόληση και η πολυθεσία κυρίως μεγάλων σε ηλικία ατόμων ή συνταξιούχων.

• Η έλλειψη ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές, η οικονομική κρίση, ο πληθωρισμός, η απουσία βιομηχανικών κλάδων και η έλλειψη παραγωγικών επενδύσεων έχουν ως αποτέλεσμα τη μη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά και την υπερπροσφορά εργασίας, χωρίς αντίστοιχη ζήτηση.

• Η επικρατούσα κοινωνική αντίληψη για την υπεροχή των πνευματικών επαγγελμάτων.

• Η αδυναμία της πολιτείας να ενισχύσει την τεχνική εκπαίδευση, η έλλειψη έγκαιρου και έγκυρου επαγγελματικού προσανατολισμού και η φετιχοποίηση του πτυχίου, ως μέσου κοινωνικής αναγνώρισης και γοήτρου, οδήγησε στον κορεσμό ορισμένων επαγγελμάτων.

• Η ξενομανία συνέβαλλε στην υποτίμηση των εγχώριων προϊόντων και στη μειωμένη κατανάλωσή τους,

• Δυσκίνητος και αναποτελεσματικός δημόσιος τομέας οδήγησε στην καθυστέρηση της ανάπτυξης της χώρας.

• Η ισότητα των δύο φύλων και η συνακόλουθη είσοδος της γυναίκας στην παραγωγική διαδικασία αύξησε τα ποσοστά ανεργίας.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ
 
α. Υλικές:

• Υποαπασχόληση – Ετεροαπασχόληση – απογοήτευση, ανία, κορεσμός, έλλειψη δημιουργικότητας.

• Ο εργαζόμενος κάνει υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, δέχεται ακόμη και ακατάλληλες συνθήκες εργασίας ή χαμηλές αμοιβές.

• Αίσθηση αδιεξόδου.

• Χαμηλό βιοτικό επίπεδο – φτώχεια.

• Οικονομική εξάρτηση (κυρίως στην Ελλάδα οι νέοι ζουν σε βάρος των οικογενειών τους) – εξαθλίωση – επαιτεία.

• Οικονομικό κόστος στο κράτος (επιδόματα ανεργίας).

β. Ψυχικές:
 

• Άγχος, ηττοπάθεια, ανασφάλεια, εσωστρέφεια, ψυχική ανισορροπία.

• Οι νέοι χάνουν την αισιοδοξία τους, τις ελπίδες τους και τη διάθεση για ζωή, αν και βρίσκονται μόλις στο ξεκίνημά της. Η έμφυτη τάση για δημιουργία και προσφορά μπορεί να μετατραπεί σε άρνηση και παραίτηση.

• Ο άνεργος πιστεύει ότι είναι ανίκανος και υπεύθυνος είναι μόνο ο ίδιος και η ανικανότητά του. Βιώνει αίσθημα ασημαντότητας και αχρηστίας, τύψεων και ενοχών και παρουσιάζει ροπή προς μηδενιστικές συμπεριφορές π.χ. ναρκωτικά αλκοολισμός.

• Ο άνεργος πιστεύει ότι για την κατάστασή του ευθύνονται μόνο οι άλλοι. Η αίσθηση κοινωνικής αδικίας, που βιώνει, μετατρέπεται σε μίσος κατά της κοινωνίας, του συστήματος και οδηγείται σε αντικοινωνικές συμπεριφορές π.χ. χουλιγκανισμός, ένταξη σε περιθωριακές ομάδες, εγκληματικότητα, βία.

γ. Πνευματικές:
 

• Απώλεια γνώσεων (ειδικά για τους άνεργους επιστήμονες).

• Πνευματική νωθρότητα και πεσιμισμός.

• Δεν καλύπτονται τα πνευματικά ενδιαφέροντα του ανθρώπου, με αποτέλεσμα να βιώνει μια ρηχή και επιφανειακή ζωή.

• Ο άνθρωπος γίνεται ανελεύθερος, δέσμιος των προκαταλήψεων, των δογματισμών και του φανατισμού.

δ. Ηθικές:
 

• Απώλεια αυτοεκτίμησης, ταπείνωση και αναξιοπρέπεια.

• Ηθικός ξεπεσμός του ανθρώπου.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
 
α. Οικονομικές
 

• Εκμετάλλευση της εργατικής τάξης (π.χ. μείωση αμοιβών) και μεγιστοποίηση των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου.

β. Πολιτιστικές
 

• Συρρικνώνονται οι γνώσεις, με αποτέλεσμα την αδυναμία παραγωγής πνευματικών προϊόντων και έργων επιστήμης, τεχνολογίας, πολιτισμού. Έτσι, αναστέλλεται η ανέλιξη του πολιτισμού.

• Συχνά η ανεργία αποτελεί τον προθάλαμο της αεργίας.

γ. Κοινωνικές
 

• Η περιθωριοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού λόγων της κοινωνικής αδικίας και των ανισοτήτων διαρρηγνύει την κοινωνική συνοχή και προκαλεί– κοινωνικές αναστατώσεις και συγκρούσεις, εξεγέρσεις επαναστάσεις.

• Επίταση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας: βία, εγκληματικότητα, τοξικομανία, αλκοολισμός, ρατσισμός, φανατισμός κάθε μορφής και έντασης.

δ. Πολιτικές
 

• Υπονόμευση δημοκρατικού πολιτεύματος, καθώς οι κοινωνικές ανισότητες, η αδιαφορία των ανέργων για τα κοινά, οι συγκρούσεις μεταξύ κοινωνικών ομάδων, προνομιούχων και μη αποτελούν διαλυτικά στοιχεία αυτού του πολιτεύματος.

• Παράλληλα, σε χρονικές συγκυρίες αύξησης της ανεργίας ενισχύονται τα εξτρεμιστικά πολιτικά κινήματα, που έντεχνα εκμεταλλεύονται την απογοήτευση των ανέργων για το πολιτικό σύστημα (κλασικό παράδειγμα η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία κατά τη δεκαετία του 1930).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η ανεργία αποτελεί εκρηκτικό δυναμικό στα θεμέλια των κοινωνιών.


ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
 
Πολιτεία
Απαιτούνται μακροπρόθεσμα μέτρα για θεραπεία κι όχι απλώς για καταστολή του προβλήματος.
 

• Εκσυγχρονισμός του δημόσιου τομέα και επικράτηση της αρχής της αξιοκρατίας στις προσλήψεις.

• Περιορισμός της πολυθεσίας και της δυνατότητας απασχόλησης των συνταξιούχων, με μείωση του χρόνου συνταξιοδότησης και εθελούσια έξοδο από τις δημόσιες υπηρεσίες, ώστε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας για τους νέους.

• Αξιοποίηση των κοινωνικών κονδυλίων για τη δημιουργία των απαραίτητων έργων υποδομής της χώρας, ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας, με στόχο τη σταδιακή αποκέντρωση. Παροχή κινήτρων για εργασία στην επαρχία.

• Προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και ανακατάρτισης των ανέργων μέσω του ΟΑΕΔ.

• Προσπάθεια για αύξηση της ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών προϊόντων, αύξηση των εξαγωγών, ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων και πρωτοβουλιών, οικονομική ενίσχυση και προγράμματα επιδοτήσεων στις επιχειρήσεις.

• Μείωση των ωρών εργασίας σε 35 τη εβδομάδα, χωρίς παράλληλη μείωση της αμοιβής.

• Συνεχής μετεκπαίδευση και εξειδίκευση των εργαζομένων, βάσει της εξέλιξης της τεχνολογίας, καθώς και των επενδύσεων ανά περιφέρεια.

Σχολείο
 

•  Έγκαιρος και συστηματικός επαγγελματικός προσανατολισμός και υπεύθυνη ενημέρωση για τις συνθήκες στην αγορά εργασίας.

• Αναβάθμιση της τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης και αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος, προκειμένου να συμβαδίζει με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.

• Μετάγγιση ανθρωπιστικής παιδείας, για να επιτευχθεί η απάλειψη των προκαταλήψεων σε σχέση με τα επαγγέλματα.

 
Προβλήματα στο χώρο εργασίας
 
Τα προβλήματα που σήμερα ταλανίζουν τον πυρήνα της εργασίας είναι πολλά και δυστυχώς, τουλάχιστον για τη χώρα μας δυσεπίλυτα. Χωρίς αμφιβολία, συγκαταλέγονται στα δεινά της σύγχρονης πραγματικότητας, που μοιάζει εφιαλτική, καθώς δεν υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ εργασίας και εργαζομένου:

• Η αλλοτρίωση, η αποκοπή, η αποξένωση του εργαζομένου από το δημιούργημά του αποτελούν τα βασικά στοιχεία, που κυριαρχούν στον επαγγελματικό χώρο στις μέρες μας. Η εργασία αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως μέσο βιοπορισμού ή ως καταναγκασμός. Ο εργαζόμενος δε βιώνει τη χαρά της δημιουργίας, ενώ βιώνει έντονα την ανία, την καταπίεση, το άγχος εξαιτίας της τυποποίησης, της επανάληψης, των προκαθορισμένων κινήσεων, της αδυναμίας ανάληψης πρωτοβουλιών.

• Η μηχανοποίηση και ο αυτοματισμός μετέβαλε τον άνθρωπο σε εξάρτημα μιας παραγωγικής μηχανής, που τον μαθαίνει να σκέφτεται μηχανικά, του μαραίνει τη φαντασία, του αφαιρεί την πρωτοτυπία, την ηθική ικανοποίηση της κοινωνικής προσφοράς, ενώ συνάμα αυξάνει την ανία της τυποποιημένης εργασίας και το φόβο της ανεργίας.

• Η εξειδίκευση οδηγεί στην πνευματική μονομέρεια, καθώς συρρικνώνει τον επιστήμονα σ’ ένα περιορισμένο διανοητικό πεδίο, περιστέλλει τα περιθώρια ευρύτερης δραστηριότητας, ενισχύει τη φιλαυτία και την αδιαφορία για τη συνολική πρόοδο.

• Η ανεργία αποτελεί μάστιγα για την εποχή μας και επιφέρει πλήθος προβλημάτων. Η υποαπασχόληση ή η ετεροαπασχόληση οδηγεί σε καταναγκαστική εργασία, δεν προσφέρει στον εργαζόμενο τη χαρά της δημιουργίας και υποθάλπει την εκμετάλλευση.

• Οι ανταγωνισμοί στο χώρο εργασίας είναι ένα συχνό φαινόμενο. Απουσιάζει η άμιλλα, η αρωγή και η σύμπραξη για την παραγωγή έργου, ενώ επικρατούν στυγνές σχέσεις μεταξύ των εργαζομένων, εγωισμός και ατομικισμός.

• Η χρησιμοθηρική αντίληψη της εργασίας προέκυψε από τη θεοποίηση του χρήματος και το έντονο υπερκαταναλωτικό πνεύμα της εποχής. Ο εργαζόμενος υπερεργάζεται, για να μπορεί συνεχώς να καταναλώνει. Το μήνυμα «ζω, για να εργάζομαι» έγινε προσδιορισμός της κοινωνικής ταυτότητας του ατόμου. Πρόκειται για το πρότυπο του πολυάσχολου ανθρώπου.

• Το άγχος, η αβεβαιότητα, η ανασφάλεια για το μέλλον επηρεάζουν τους εργαζόμενους, οι οποίοι αδυνατούν να εκτελούν απρόσκοπτα ή με καλή διάθεση την εργασία τους. Έτσι προκαλούνται εκνευρισμοί, συγκρούσεις, προβλήματα στις σχέσεις εργαζομένων.

• Η γραφειοκρατία στερεί οποιαδήποτε πρωτοβουλία από τον εργαζόμενο, ενώ παράλληλα δυσχεραίνει τις συνθήκες εξέλιξης ενός έργου λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών που απαιτεί.

• Συχνά, οι χώροι εργασίας είναι ακατάλληλοι για τη σωματική και ψυχική υγεία του ατόμου (π.χ. υποτυπώδεις συνθήκες υγιεινής, χώροι χωρίς φυσικό φωτισμό ή αερισμό).

• Η αναξιοκρατία και η μονιμότητα φαίνεται ότι ευθύνονται για την αντιπαραγωγικότητα, την έλλειψη αξιολόγησης, τον εφησυχασμό, την αδιαφορία, τις ανισότητες και τη διαφθορά.

 
Ανεργία και αντικοινωνική συμπεριφορά.
 
• Ανεργία σημαίνει έλλειψη ισότιμων ευκαιριών και απουσία δικαιοσύνης και κοινωνικής ευαισθησίας απ’ το κράτος, γι’ αυτό και οι άνεργοι συχνά έχουν το αίσθημα κατωτερότητας, αντιμετωπίζουν συμπλεγματικά τους συμπολίτες τους και οδηγούνται από αντίδραση στη σύγκρουση με το κατεστημένο.

• Αισθάνονται πικρία και παράπονο, χάνουν λοιπόν την κοινωνική τους συνείδηση, καθώς θεωρούν την κοινωνία υπεύθυνη για τη δυσάρεστη κατάσταση τους και εύκολα οδηγούνται σε παραβίαση των νόμων.

• Ο άνεργος δεν έχει χρόνο, διάθεση και ενδιαφέρον για πνευματική καλλιέργεια, οπότε χωρίς την κατάλληλη παιδεία και δίχως πνευματικές αντιστάσεις γίνεται ευκολότερα θύμα φανατισμού και μαζοποίησης.

• Έχοντας το άγχος της επιβίωσης χάνουν την εσωτερική τους ηρεμία οπότε μπορεί να καταλήξουν στην αντικοινωνικότητα, τη βία, ακόμη και το έγκλημα.

• Ο άνθρωπος που αδυνατεί να καλύψει τις βασικές βιοποριστικές του ανάγκες εκδηλώνει συχνά τον κατώτερο εαυτό του και δε διστάζει και να πατήσει επί πτωμάτων προκειμένου να επιβιώσει.

• Οι άνεργοι εύκολα απεμπολούν την πολιτική τους συνείδηση και την ψήφο τους και μετατρέπονται σε θύματα λαϊκισμού και δημαγωγίας απ’ τους πολιτικούς. Κι όταν ο πολίτης γίνεται φερέφωνο και έρμαιο των ισχυρών ηγετών μπορεί εύκολα να γίνει αντικοινωνικός.

• Η ανεργία οδηγεί στην απογοήτευση και την αυτοπεριφρόνηση, αποκαρδιώνεται και οδηγείται σε ψυχικό αδιέξοδο και αυτό αποτελεί προθάλαμο για την εκδήλωση πολλών αντικοινωνικών εκδηλώσεων

• Τέλος, η δημοκρατία, στην οποία υπάρχουν αρκετοί πολίτες άνεργοι, είναι μια μη υγιής δημοκρατία, στην οποία χάνεται ουσιαστικά η ισοτιμία και η ισονομία των πολιτών και προάγονται οι πελατειακές σχέσεις πολιτών και κράτους• γεγονός που προκαλεί αντιδράσεις από την πλευρά των πολιτών που βρίσκονται σε δυσχερή θέση.


Επιτακτική λοιπόν προβάλλει η ανάγκη για την αντιμετώπιση του παραπάνω προβλήματος και ιδιαίτερα μέσα από το χώρο της εκπαίδευσης μέσω συγκεκριμένων μέτρων, εφόσον αυτή αποτελεί το προπύργιο για τη μελλοντική ένταξη των νέων στην κοινωνία. Ειδικότερα προτείνεται:

• Οργάνωση ενός σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού από τις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης, με τον οποίο θα επισημαίνεται η κοινωνική αξία κάθε επαγγέλματος.

• Ιδιαίτερη βαρύτητα να δοθεί στις πρακτικές δεξιότητες των νέων, στα ταλέντα και τις κλίσεις τους

• ειδικά μαθήματα και «τεστ» αναζήτησης των ταλέντων και δυνατοτήτων των μαθητών, πρόσληψη ειδικά καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού.

• Αναβάθμιση της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, αποβολή της νοοτροπίας που υποτιμά τα χειρωνακτικά επαγγέλματα.

• Συνεχής επαγγελματική επιμόρφωση και εξειδίκευση σύμφωνα με τις τεχνολογικές εξελίξεις, παροχή μεταπτυχιακών προγραμμάτων ή προγραμμάτων συνεχούς κατάρτισης
• νέες ειδικότητες και επαγγέλματα.

• Σωστότερη ιεράρχηση των σύγχρονων αναγκών, ενημέρωση και επισήμανση της χρησιμότητας της πρωτογενούς παραγωγής

• Αντιστοιχία της εκπαίδευσης με τις κοινωνικο-οικονομικές ανάγκες της χώρας

• Διάλογος με τους μαθητές για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη αυτογνωσία των νέων, ώστε η επιλογή του επαγγέλματος να είναι προϊόν της δικής τους επιθυμίας με βάση τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντά τους.

Μόνο κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις οι νέοι άνθρωποι θα αποκτήσουν επίγνωση της αξίας της εργασίας, θα νιώσουν τη χαρά της δημιουργίας και της προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο, θα διοχετεύσουν την ενεργητικότητα και το δυναμισμό τους σε μια κοινωνία που έχει ανάγκη από νέους και «δημιουργούς».

 
Μέτρα αντιμετώπισης της ανεργίας.
 
• Επιδοτήσεις στους ανέργους. Διεύρυνση χρονικού ορίου επιδότησης στους 12 μήνες.

• Καλύτερη περίθαλψη και κοινωνική πρόνοια για τους ανέργους (στέγη, βρεφονηπιακοί σταθμοί κ.ά.).

• Χορήγηση κάρτας ανεργίας βασισμένης σ’ ένα νέο συμβόλαιο, που θα περιορίσει τον κίνδυνο παραμονής των ανέργων σ’ αυτό το καθεστώς.

• Πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων, οι οποίες θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης. Αυτό σημαίνει δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.

• Αποκέντρωση διοικητική, οικονομική και πολιτιστική σε υποβαθμισμένες περιοχές, ώστε να συγκρατηθεί ο πληθυσμός και να αναπτυχθεί η περιφέρεια.

• Μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη – Κράτος Δικαίου.

• Μόνο πολιτικοί με παιδεία ανθρωπιστική θα συναινέσουν, χωρίς προστριβές και οπισθοχωρήσεις, ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα.

• Καταπολέμηση γραφειοκρατίας, κίνητρα σε ευαίσθητους παραγωγικούς τομείς (ναυτιλία, γεωργία, τουρισμός).

• Εξυγίανση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος.

• Αντιμετώπιση της ανεργίας ανά κλάδους, διότι η οικονομία διακρίνεται σε πολλούς τομείς, οι οποίοι δεν επηρεάζονται στο ίδιο επίπεδο από το φαινόμενο.

• Καλύτερη αξιοποίηση των κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

• Επιμόρφωση εργατικού δυναμικού, επαγγελματική εκπαίδευση των ανειδίκευτων εργατών και επανεκπαίδευση με επιδοτούμενα σεμινάρια αυτών που έχουν ειδικευτεί, διότι η οικονομία αναδιαρθρώνεται.

• Από τις πρώτες βαθμίδες του εκ¬παιδευτικού συστήματος πρέπει να ενισχύεται η κοινωνική αξία του επαγγέλματος, να ανιχνεύονται οι κλίσεις και οι ικανότητες τους (ΣΕΠ) καθώς και να αναβαθμιστεί η τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση.

• Απομάκρυνση από το μισονεϊσμό και παροχή κινήτρων στη νεολαία για δημιουργική εργασία.

• Μείωση των ωρών εργασίας (και να διατηρείται ο μισθός στα ίδια επίπεδα) ώστε να προσλαμβάνονται περισσότεροι άνεργοι στις θέσεις που δημιουργούνται.

• Ενδεχόμενη μείωση του ορίου συνταξιοδότησης.

• Εγκατάλειψη της ωραιοποίησης σχετικά με τα πνευματικά επαγγέλματα και ταυτόχρονα σεβασμός σε κάθε επάγγελμα.

• Δυνατότητα στον επιχειρηματία ή το κράτος να μην αναλαμβάνει όλο σχεδόν το κόστος της ασφάλειας.

• Ουσιαστική ιεράρχηση των σύγχρονων αναγκών και αντίσταση στην υποταγή στην τεχνολογία και στην ύλη.



ΠΗΓΗ
Κουβουτσάκη Κατερίνα