Συμβουλή Ημέρας: Αφήγηση: Μαγικός παραμυθάς... ή αυτόπτης μάρτυρας;

Συμβουλή της Ημέρας: Αφήγηση: Μαγικός παραμυθάς... ή αυτόπτης μάρτυρας;

Σε όλες τις ιστορίες, μικρές και μεγάλες, για παιδιά ή πιο μεγάλα παιδιά, πάντα υπάρχει αυτός που μας διηγείται. Είναι ένας παντογνώστης παρατηρητής ή κάποιος ο οποίος μας δανείζει τα μάτια του; Τι θα διαλέξεις για την δική σου ιστορία;

Παντογνώστης Αφηγητής:
Τα Υπέρ: 
Είναι η πιο κοινή επιλογή για κάποιον που γράφει παραμύθι, 
Ο παντογνώστης αφηγητής βοηθάει στη δημιουργία "επεισοδίων" σαν μια ταινία, όπου μπορούμε να εισχωρούμε στις ζωές όλων των ηρώων, όχι μόνο του πρωταγωνιστή. Επίσης μπορούμε να σκιαγραφήσουμε καλύτερα τις προσωπικότητες των ηρώων.

Παράδειγμα: 
Η Κοκκινοσκουφίτσα περπατούσε στο δάσος, αλλά δεν ήξερε πως ο λύκος την παρακολουθούσε. Εμείς το ξέρουμε γιατί μας το λέει ο αθέατος αφηγητής, βλέπουμε ταυτόχρονα από δύο οπτικές γωνίες, από αυτή της Κοκκινοσκουφίτσας και αυτή του λύκου. 

Τα Κατά: 
Συχνά ο παντογνώστης αφηγητής περνά σε άλλο επίπεδο πληροφοριών για την πλοκή, μπορεί ακόμα και να καταστρέψει την αγωνία ή το μυστήριο αν δεν χρησιμοποιηθεί σωστά. Η ιστορία κινδυνεύει να γίνει περίπλοκη αν περνά ο συγγραφέας συνεχώς από το ένα "επεισόδιο" στο άλλο.
Για τον συγγραφέα που δεν νιώθει άνετα να δημιουργεί ταυτόχρονα πολλές προσωπικότητες και θέλει να επικεντρωθεί σε κάποιες, αυτός ο τρόπος αφήγησης είναι ένα ρίσκο.
Γενικά ο Παντογνώστης Αφηγητής βοηθά το μαγικό περιβάλλον των παραμυθιών, είναι η τέλεια βάση για δημιουργία "τραγικής ειρωνείας" (όταν ο αναγνώστης γνωρίζει κάτι που ο ήρωας δεν ξέρει ακόμη), και δίνει μια ποικιλομορφία και ενεργητικότητα χάρη στις πολλαπλές ζωές που παρουσιάζει. 
Θέλει μεγάλη ευθύνη για τις πληροφορίες και την σκιαγράφηση των ηρώων όταν είναι παραπάνω από ένας οι βασικοί.

Παράδειγμα: 
Το πιο απλό παράδειγμα που μου έρχεται είναι το βιβλίο του Νταν Μπράουν, το Inferno. Χρησιμοποιεί την ίδια τακτική με τα υπόλοιπα, οδηγεί δηλαδή τον αναγνώστη μέσα από τα μάτια του ήρωα, χωρίς να μιλάει σε πρώτο πρόσωπο, ενώ κάποιες φορές μεταφερόμαστε αλλού και βλέπουμε ότι βλέπει ένας άλλος, δευτερεύον ήρωας. 
Το παράδειγμα αυτό δεν είναι σίγουρα τόσο τρανταχτό όσα τα παραμύθια όπου πραγματικά γνωρίζεις τα πάντα, αλλά σίγουρα δεν είμαστε όλοι παραμυθάδες σε αυτή την παρέα!

Αυτόπτης Μάρτυρας:
Τα Υπέρ: 
Σε μια ιστορία αγωνίας είναι η καλύτερη επιλογή. Βλέπεις, νιώθεις, ακούς, φοβάσαι και αντιλαμβάνεσαι ό,τι και ο ήρωας, μέσα από τα μάτια του, είτε μιλάει ο ίδιος (βλέπε Twilight) είτε ο εστιασμένος μόνο στον ήρωα αθέατος αφηγητής (βλέπε Χάρι Πότερ). 
Είναι πιο εύκολο να ασχοληθείς με τον ήρωα σου, να τον ζυμώσεις καλά και να σου βγει πιο αληθινό από το να πρέπει να κάνεις το ίδιο με ένα σωρό άλλους ήρωες ταυτόχρονα. 
Επικεντρώνεσαι σε αυτόν, κοιτάς μέσα από τα μάτια του και καταφέρνετε να τον δέσεις με τον αναγνώστη όχι πιο πολύ, αλλά σίγουρα πιο εύκολα από ότι με κάποιον σε ιστορία με πολλαπλούς κεντρικούς ήρωες.

Τα Κατά: 
Μπορεί να γίνει βαρετό, χωρίς ροή, υποκειμενικό αν δεν προσέξεις. Αν ο ήρωας είναι "αντιήρωας" μπορεί να μη τον ανεχτεί ο αναγνώστης. 
Αν πάλι είναι καλός ή ουδέτερος, η αντικειμενικότητα του μπορεί να μην είναι ικανή να τραβήξει ενδιαφέρων. Καθώς όλα συμβαίνουν μέσα από τα μάτια του, πρέπει να είμαστε προσεχτικοί. Χρειάζονται πιο πολλές περιγραφές συναισθημάτων, απόψεων, αντιλήψεων, σκέψεων και αυτά είναι υποθέσεις που πρέπει να ελέγξεις άπειρες φορές το πότε, που και γιατί τα βάζεις.
Γενικά είναι μια ωραία επιλογή ο αυτόπτης μάρτυρας, την προτιμώ σε μικρές ιστορίες για να μη γίνετε κουραστικός αφού όλα είναι μέσα από την δική του οπτική γωνία αλλά και σε μεγαλύτερες ιστορίες μπορεί να κάνει θαύματα.

Παράδειγμα: 
Twilight και Χάρι Πότερ όπως είπα, αλλά και Υπερηφάνεια και Προκατάληψη αν δεν κάνω λάθος, όπου βλέπουμε την ζωή της Ελίζαμπεθ Μπένετ, χωρίς να την εξιστορεί η ίδια της.


Ασκηση: Μαγικός παραμυθάς... ή αυτόπτης μάρτυρας;

Μαγικός Παραμυθάς: Γράψε μια μικρή ιστορία, σαν παραμύθι, με μπόλικους ήρωες, και περιέγραψε λίγο από όλα! Δούλεψε την μετάβαση από το ένα πρόσωπο στο άλλο, εγώ βάζω ένα μεγάλο κενό μεταξύ παραγράφων όταν αλλάζω πρόσωπο.

Αυτόπτης Μάρτυρας: Γράψε μια ιστορία που έζησες, σε πρώτο πρόσωπο ή μετέφερε την ιστορία που έγραψες για τον Μαγικό Παραμυθά στα μέτρα ενός ήρωα. Πχ, αντί να βλέπουμε τον λύκο να φοράει την πιτζάμα και να περιμένει την Κοκκινοσκουφίτσα, να βλέπουμε την Κοκκινοσκουφίτσα ενώ πηγαίνει προς το σπίτι της γιαγιάς και σκέφτεται πως κάτι δεν πάει καλά.